M’Cheyne Bible Reading Plan
Mi-ri-am và A-rôn phê bình Mô-se
12 Mi-ri-am và A-rôn bắt đầu chỉ trích về người vợ gốc xứ Cút [a] của Mô-se vì ông đã lấy một người ở xứ Cút làm vợ. 2 Họ nói, “Chẳng lẽ CHÚA chỉ phán qua có một mình Mô-se sao? Ngài không phán qua chúng ta được hay sao?”
CHÚA nghe lời bình phẩm đó. 3 Mô-se là một người rất nhún nhường. Ông khiêm tốn hơn tất cả mọi người trên đất. 4 Bỗng nhiên CHÚA nói với Mô-se, A-rôn, và Mi-ri-am. Ngài bảo, “Cả ba các con hãy đi đến Lều Họp.” Vậy họ đi.
5 CHÚA ngự xuống trong đám mây và đứng nơi cửa Lều. Ngài gọi A-rôn và Mi-ri-am, thì cả hai lại gần. 6 CHÚA bảo, “Hãy nghe đây: Nếu giữa vòng các ngươi có một nhà tiên tri thì Ta, CHÚA, sẽ tỏ mình ta ra bằng một sự hiện thấy; ta sẽ nói chuyện với người đó qua chiêm bao. 7 Nhưng trường hợp Mô-se, tôi tớ ta, thì không phải như vậy. Ta giao cho người dẫn dắt toàn dân ta. 8 Ta nói chuyện với người mặt đối mặt rõ ràng, không có gì kín giấu. Thậm chí người cũng đã thấy hình dạng của CHÚA. Các ngươi không nên nói xấu Mô-se, tôi tớ ta.”
9 CHÚA rất bất bình với họ, rồi Ngài ngự đi. 10 Khi đám mây cất lên khỏi Lều và khi A-rôn quay về phía Mi-ri-am thì bà đã bị bệnh ngoài da trắng như tuyết.
11 A-rôn kêu cùng Mô-se, “Thầy ơi, làm ơn. Xin tha lỗi dại dột nầy của chúng tôi. 12 Đừng để chị ấy giống như em bé sinh non bị chết yểu vì da thịt bị ăn khuyết.”
13 Nên Mô-se kêu xin cùng CHÚA, “Chúa ôi, xin chữa lành cho chị con!”
14 CHÚA trả lời Mô-se, “Nếu cha nàng phỉ nhổ trên mặt nàng, nàng phải bị sỉ nhục trong bảy ngày. Vậy hãy cho nàng ra ở ngoài doanh trại trong bảy ngày. Sau đó nàng có thể trở lại trại.”
15 Vậy Mi-ri-am bị cho ra ở ngoài doanh trại trong bảy ngày, còn dân chúng chờ nàng về rồi mới ra đi. 16 Sau đó, dân chúng rời Ha-xê-rốt và đóng trại trong sa mạc Pha-ran.
Thám thính xứ Ca-na-an
13 CHÚA bảo Mô-se, 2 “Hãy sai người đi thám thính đất Ca-na-an mà ta sẽ ban cho dân Ít-ra-en. Mỗi chi tộc cử ra một người.”
3 Mô-se liền vâng lệnh CHÚA phái các lãnh tụ Ít-ra-en từ sa mạc Pha-ran. 4 Sau đây là tên những người đó:
chi tộc Ru-bên cử Sam-mua, con Xa-cua;
5 chi tộc Xi-mê-ôn cử Sa-phát, con Hô-ri;
6 chi tộc Giu-đa cử Ca-lép, con Giê-phu-nê;
7 chi tộc Y-xa-ca cử Y-ganh, con Giô-xép;
8 chi tộc Ép-ra-im cử Hô-sê [b], con Nun;
9 chi tộc Bên-gia-min cử Banh-thi, con Ra-phu;
10 chi tộc Xê-bu-lôn cử Gát-đi-ên, con Xô-đi;
11 chi tộc Ma-na-xe (một chi tộc của Giô-xép) cử Gát-đi, con Xu-xi;
12 chi tộc Đan cử Am-mi-ên, con Ghê-ma-li;
13 chi tộc A-xe cử Xê-thua, con Mi-ca-ên;
14 chi tộc Nép-ta-li cử Na-bi, con Vốp-xi;
15 chi tộc Gát cử Ghêu-ên, con Ma-ki.
16 Đó là tên của những người Mô-se phái đi thăm dò xứ. Mô-se đặt tên cho Hô-sê, con của Nun, là Giô-suê.
17 Mô-se sai họ đi thám thính xứ và dặn, “Hãy đi qua suốt miền nam Ca-na-an rồi thăm miền núi. 18 Xem xứ đó ra sao, dân ở đó mạnh yếu thế nào, nhiều hay ít, 19 Xứ họ sống ra sao, tốt hay xấu. Còn thành thị họ ở như thế nào, thành bỏ ngỏ như doanh trại hay có vách bao. 20 Đất đai như thế nào, phì nhiêu hay cằn cỗi? Có cây cối gì không. Hãy cố mang về một ít hoa quả của xứ đó.” Lúc ấy là mùa nho sớm.
21 Vậy họ đi lên thám thính xứ, từ sa mạc Xin suốt tới Rê-hốp gần Lê-bô Ha-mát. 22 Rồi họ đi qua vùng phía nam đến Hếp-rôn nơi A-hi-man, Sê-sai, Thanh-mai, tức nơi con cháu A-nác sống. Thành Hếp-rôn được xây bảy năm trước thành Xoan bên Ai-cập. 23 Đến thung lũng Ếch-côn họ cắt một nhánh nho có một chùm nho, rồi cho hai người khiêng bằng cái sào. Họ cũng hái một số trái lựu và trái vả. 24 Chỗ đó gọi là thung lũng Ếch-côn [c] vì người Ít-ra-en cắt nhánh nho tại đó.
25 Sau bốn mươi ngày thám thính xứ, những người đó trở về doanh trại. 26 Họ trở về gặp Mô-se, A-rôn và toàn dân Ít-ra-en tại Ca-đe trong sa mạc Pha-ran. Họ báo cáo và trình cho mọi người thấy hoa quả của xứ. 27 Họ bảo Mô-se, “Chúng tôi đi đến xứ ông sai đi, quả là một xứ phì nhiêu [d]! Đây là một ít hoa quả của xứ đó. 28 Tuy nhiên dân cư ở đó rất mạnh. Thành của họ có vách bao quanh và rất lớn. Chúng tôi cũng thấy con cháu A-nác ở đó nữa. 29 Dân A-ma-léc sống ở miền nam; còn dân Hê-tít, Giê-bu-sít, và A-mô-rít sống trong núi; dân Ca-na-an thì sống gần biển và dọc theo sông Giô-đanh.”
30 Sau đó Ca-lép bảo những người xung quanh Mô-se im lặng. Ông nói, “Chúng ta hãy lên chiếm xứ ấy. Chúng ta chắc chắn làm được.”
31 Nhưng những người cùng đi với ông bảo, “Chúng ta đánh dân nó không nổi đâu; họ mạnh hơn chúng ta nhiều lắm.” 32 Những người đó báo cáo bất lợi về xứ ấy cho dân Ít-ra-en biết. Họ bảo, “Xứ mà chúng tôi thám thính rất khó sống [e], chúng ta chiếm không nổi đâu. Dân mà chúng tôi thấy đều cao lớn. 33 Chúng tôi thấy người Nê-phi-lim ở đó. (Dân A-nác xuất thân từ dân Nê-phi-lim.) Chúng tôi thấy mình như cào cào, còn họ thấy chúng tôi cũng vậy.”
Ỷ lại vào của cải là dại dột
Soạn cho nhạc trưởng. Bài ca của con cháu Cô-rê.
49 Nầy các dân hãy nghe đây;
các người sống trên đất hãy để ý.
2 Tất cả những người thượng lưu hay hạ lưu,
giàu sang hay nghèo hèn, hãy nghe đây.
3 Những lời tôi nói ra đều là khôn ngoan,
lòng tôi phát ra sự thông sáng.
4 Tôi sẽ chú tâm đến những châm ngôn;
và giải câu đố tôi qua đờn cầm.
5 Tại sao tôi phải sợ hãi trong ngày khốn khó?
Tại sao tôi lo sợ khi kẻ ác vây quanh tôi?
6 Chúng ỷ lại vào tiền tài,
lợi lộc và khoe khoang của cải.
7 Không ai có thể chuộc được mạng sống kẻ khác.
Chẳng ai có thể hối lộ [a] Thượng Đế,
8 vì giá trả cho mạng sống mình vô cùng đắt, không ai trả nổi.
9 Có ai sống mãi mãi đâu?
Trước sau mọi người cũng phải lìa đời.
10 Người khôn ngoan cũng phải chết như kẻ dại dột [b].
Kẻ điên dại và ngu xuẩn
cũng qua đi,
để lại của cải cho người khác.
11 Nơi ở cuối cùng của chúng
là nấm mồ.
Đó là nơi ở của chúng từ nay về sau
dù cho chúng lấy tên mình đặt cho các địa danh đi nữa.
12 Người giàu sang cũng không thể sống mãi;
rốt cuộc chúng cũng phải chết đi như thú vật.
13 Đó là số phận của những kẻ ỷ lại vào chính mình
và những kẻ tin tưởng nơi chúng. Xê-la
14 Chúng sẽ chết như đàn cừu, mồ mả là chuồng của họ,
và cái chết là người chăn giữ chúng.
Nhưng bình minh đến thì người thanh liêm sẽ đắc thắng,
còn thân xác chúng sẽ bị mục nát trong mồ mả, cách xa nơi ở sang trọng của mình.
15 Nhưng Thượng Đế sẽ cứu mạng sống tôi
và rút tôi ra khỏi mồ mả. Xê-la
16 Đừng thấy nhà cửa kẻ giàu sang
đẹp đẽ hơn mà sợ hãi họ.
17 Họ chẳng mang được gì theo khi xuống huyệt;
của cải họ cũng chẳng xuống mồ với họ đâu.
18 Dù cho khi còn sống họ được tán dương,
người ta hay ca tụng những kẻ thành công
19 nhưng rốt cuộc họ cũng nối gót
tổ tiên.
Chẳng bao giờ còn nhìn thấy ánh sáng nữa.
20 Những kẻ giàu mà thiếu khôn ngoan
cũng giống như thú vật chết mất thôi.
Lời tiên tri về Giê-ru-sa-lem
2 Ê-sai, con trai A-mốt nói tiên tri như sau về Giu-đa và Giê-ru-sa-lem:
2 Trong những ngày cuối cùng, núi nơi có đền thờ của CHÚA sẽ cao hơn các núi, cao hơn các đồi và các dân sẽ đổ về đó. 3 Nhiều dân tộc sẽ đến bảo rằng, “Chúng ta hãy lên núi của CHÚA, đi đến đền thờ Thượng Đế của Gia-cốp để Ngài dạy chúng ta đường lối Ngài, và chúng ta sẽ vâng theo lời giáo huấn của Ngài.”
Lời giáo huấn Ngài xuất phát từ Giê-ru-sa-lem; lời phán của CHÚA cũng ra từ Giê-ru-sa-lem. 4 Ngài sẽ giàn xếp những tranh chấp giữa các dân tộc và quyết định cho nhiều quốc gia. Lúc đó họ sẽ rèn gươm ra lưỡi cày và biến giáo mác ra dao cong. Các nước sẽ không còn đánh nhau, cũng không tập luyện chiến tranh nữa.
5 Hỡi nhà Gia-cốp, chúng ta hãy đi theo đường lối của CHÚA.
Ngày kinh khủng sẽ đến
6 Lạy CHÚA, CHÚA đã bỏ dân Ngài, là nhà Gia-cốp, vì chúng đã đầy những tư tưởng bậy bạ theo các dân Đông phương [a]. Chúng bói toán như dân Phi-li-tin, và hoàn toàn chấp nhận các tư tưởng ngoại lai đó. 7 Xứ chúng đầy vàng và bạc; vô số châu báu. Xứ chúng đầy ngựa; và vô số quân xa. 8 Xứ chúng đầy hình tượng. Dân chúng bái lạy các hình tượng đó do tay mình làm ra và do chính ngón tay mình tạo nên. 9 Vì thế ai nấy sẽ xấu hổ. Lạy Thượng Đế, xin đừng tha thứ chúng [b].
10 Hãy núp sau các tảng đá; đào hố và trốn trong đất để trốn cơn giận của CHÚA và tránh khỏi quyền năng lớn lao Ngài!
11 Kẻ tự phụ sẽ bị hạ xuống, chúng sẽ cúi đầu vì xấu hổ. Lúc đó chỉ có một mình CHÚA được tôn cao.
12 CHÚA Toàn Năng đã định một ngày để trừng phạt kẻ kiêu căng và khoác lác, chúng sẽ bị hạ xuống. 13 Ngài sẽ đốn ngã các cây hương nam Li-băng cao vút, và các cây sồi to lớn của Ba-san, 14 Ngài sẽ hạ bệ các núi và đồi cao, 15 các tháp và vách cao, 16 các tàu buôn Tạt-si [c] và thuyền tráng lệ.
17 Lúc đó những kẻ kiêu căng sẽ bị hạ xuống, chúng sẽ cúi đầu xấu hổ, vì chỉ có một mình CHÚA được tôn cao, 18 còn các thần tượng sẽ bị tiêu diệt. 19 Người ta sẽ chạy vào các hang trong hốc đá và đào lỗ trốn trong đất để tránh cơn giận của CHÚA và quyền năng lớn lao của Ngài, khi Ngài đứng lên làm rung chuyển đất.
20 Lúc đó người ta sẽ ném bỏ các thần tượng vàng và bạc, mà họ đã làm ra để bái lạy; chúng sẽ ném các thần tượng đó cho dơi và chuột đồng. 21 Rồi họ sẽ trốn trong các hang hốc, các kẽ đá để tránh khỏi cơn giận của Thượng Đế và quyền năng lớn lao của Ngài, khi Ngài đứng lên làm rung chuyển đất. 22 Chớ nên nhờ cậy con người giải cứu ngươi, vì họ chỉ là người; chẳng thể nào giúp được ngươi.
Sự hi sinh của Chúa Cứu Thế xóa sạch tội lỗi
10 Luật pháp chỉ là tượng trưng những điều tốt đẹp hơn sẽ đến trong tương lai; luật pháp không phải là hình ảnh chính xác của vật thật. Những ai ở dưới luật pháp cứ phải dâng sinh tế mỗi năm, nhưng những sinh tế ấy không thể làm cho những kẻ đến gần để thờ phụng Thượng Đế trở thành toàn thiện được. 2 Vì nếu luật pháp có thể khiến họ toàn thiện thì khỏi cần phải dâng sinh tế nữa. Nếu những kẻ thờ phụng nhờ đó mà được tẩy sạch thì không còn mặc cảm tội lỗi nữa. 3 Nhưng mỗi năm những sinh tế ấy nhắc họ nhớ lại tội lỗi, 4 vì huyết của bò đực và dê đực không thể nào xóa tội lỗi được.
5 Cho nên khi Chúa Cứu Thế đến thế gian thì Ngài phán,
“Chúa chẳng muốn sinh tế và của lễ
nhưng đã chuẩn bị cho tôi một thân thể.
6 Ngài không hài lòng về của lễ thiêu
và của lễ xóa tội lỗi.
7 Rồi tôi nói, ‘Lạy Thượng Đế, tôi đến.
Trong sách có viết về tôi.
Tôi đến để làm theo ý muốn Ngài.’” (A)
8 Trong khúc Thánh Kinh nầy lúc đầu Ngài nói, “Chúa không muốn sinh tế và của lễ, Chúa không hài lòng về của lễ thiêu và của lễ xóa tội lỗi” mặc dù đó là những của lễ mà luật pháp qui định. 9 Rồi Ngài nói, “Lạy Thượng Đế, tôi đến để làm theo ý muốn Ngài.” Thượng Đế đã bãi bỏ hệ thống hi sinh cũ để thiết lập hệ thống mới. 10 Vì thế, chúng ta được thánh hóa qua sự hi sinh thân thể của Chúa Cứu Thế một lần đủ cả.
11 Mỗi ngày các thầy tế lễ đứng thi hành nhiệm vụ bao giờ cũng dâng cùng một loại sinh tế. Những sinh tế ấy không bao giờ xóa tội được. 12 Nhưng sau khi Chúa Cứu Thế hi sinh vì tội lỗi một lần đủ cả thì Ngài ngồi bên phải Thượng Đế. 13 Hiện nay Ngài đang chờ đợi kẻ thù bị đặt dưới quyền Ngài [a]. 14 Chỉ cần một của lễ hi sinh thôi, Ngài đã làm cho toàn thiện đời đời những kẻ đã được thánh hóa.
15 Thánh Linh cũng có đề cập về điều nầy cho chúng ta. Trước Ngài nói,
16 “Chúa phán,
Đây là giao ước [b] ta sẽ lập với họ lúc ấy.
Ta sẽ đặt luật lệ ta trong lòng họ
và ghi những lời đó vào tâm trí họ.” (B)
17 Rồi Ngài phán,
“Ta sẽ không nhớ những tội lỗi và điều ác họ làm nữa.” (C)
18 Sau khi những tội lỗi ấy đã được tha thứ thì không cần sinh tế để chuộc tội nữa.
Hãy vững tin nơi Thượng Đế
19 Cho nên, thưa anh chị em, bây giờ chúng ta nay được hoàn toàn tự do và dạn dĩ đi vào Nơi Chí Thánh [c] do sự chết [d] của Chúa Giê-xu mang lại. 20 Chúng ta có thể đi trên con đường mới và sống mà Chúa Giê-xu đã mở ra cho chúng ta, dẫn chúng ta qua bức màn [e]—tức xác Ngài. 21 Và vì chúng ta có một thầy tế lễ tối cao rất lớn quản trị cả nhà Thượng Đế 22 cho nên chúng ta hãy lấy lòng chân thành với đức tin vững chắc mà đến gần Thượng Đế vì chúng ta đã được tẩy sạch khỏi lương tâm tội lỗi, thân thể được rửa bằng nước trong. 23 Hãy nắm vững hi vọng mà chúng ta đã xưng nhận vì tin chắc Thượng Đế sẽ làm được điều Ngài hứa.
Hãy giúp mọi người thêm vững mạnh
24 Chúng ta hãy suy nghĩ đến nhau và tìm cách khuyến khích nhau, bày tỏ tình yêu thương và làm điều thiện. 25 Đừng xao lãng các cuộc nhóm họp, như một số người đang làm, nhưng hãy siêng năng nhóm họp và khích lệ nhau. Khi thấy ngày ấy [f] đến gần chừng nào thì anh chị em hãy càng sốt sắng thêm chừng nấy.
Đừng quay khỏi Chúa Cứu Thế
26 Nếu sau khi đã học biết chân lý mà chúng ta nhất quyết tiếp tục phạm tội thì không còn sinh tế nào để chuộc lỗi nữa. 27 Chỉ còn có lo sợ chờ đợi sự trừng phạt và lửa khủng khiếp tiêu diệt những kẻ chống nghịch Thượng Đế mà thôi. 28 Ai không vâng giữ luật pháp Mô-se thì bị kết tội dựa theo bằng cớ của hai hoặc ba nhân chứng và bị xử tử, không khoan hồng. 29 Cho nên anh chị em nghĩ phải đối xử thế nào với những kẻ coi thường Con Thượng Đế, xem huyết giao ước đã thánh hóa họ chẳng khác nào một thứ huyết khác, sỉ nhục Thánh Linh của ân phúc Thượng Đế? Chắc chắn họ phải bị trừng phạt nặng hơn. 30 Chúng ta biết Thượng Đế phán, “Ta sẽ trừng phạt kẻ phạm tội; ta sẽ báo trả họ.” [g] Ngài cũng phán thêm, “Chúa sẽ xét xử dân Ngài.” [h] 31 Rơi vào tay Thượng Đế hằng sống là điều khủng khiếp.
Hãy giữ lòng can đảm và tính kiên nhẫn đang có
32 Hãy nhớ lại trước kia lúc anh chị em mới học biết chân lý. Anh chị em phải chiến đấu gay go với nhiều khổ đau nhưng vẫn vững mạnh. 33 Đôi khi bị chế giễu và bị ngược đãi công khai và đôi lúc anh chị em cùng san sẻ với những người gặp đồng hoàn cảnh. 34 Anh chị em giúp đỡ và chia xẻ nỗi khổ của những kẻ tù tội và khi bị người ta tước đoạt tài sản mà vẫn vui dù vì biết mình có những của cải tốt hơn và bền vững hơn.
35 Cho nên đừng mất lòng can đảm của anh chị em, vì có phần thưởng rất lớn đi theo. 36 Anh chị em hãy bền lòng vâng theo ý muốn Thượng Đế và nhận được điều Ngài hứa. 37 Vì ít lâu nữa thôi,
“Đấng phải đến sẽ đến.
Ngài không chậm trễ đâu.
38 Người đã giảng hòa cùng ta
sẽ sống bằng đức tin.
Nhưng nếu sợ hãi mà quay đi,
thì ta sẽ không vui lòng chút nào.” (D) [i]
39 Nhưng chúng ta không phải là những kẻ quay đi để bị chết mất. Chúng ta là những người có đức tin và đã được cứu rỗi.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center