Print Page Options
Previous Prev Day Next DayNext

Chronological

Read the Bible in the chronological order in which its stories and events occurred.
Duration: 365 days
Mam de Todos Santos Chuchumatán (MVJ)
Version
SAN MATEO 9-10

E kˈanj jun xjal tuˈn Jesús min yucchtl t‑xumlal

Bix ocx Jesús tuj barc, bix iyˈx jlajxe tnijabel aˈ, bix e ponxin tuj jtnom jaaˈ e najanaxin.

Tejtzen tponxin tuj ttanemxin te Capernaum, ul jun cloj xjal iken jun yaab twiˈ jun wetbil. Mintiiˈ tanem t‑xumlal. Tej tzunj toc tcyeˈyenxin kˈuklec cycˈuˈj xjal tiˈjxin, e xiˈ tkbaˈnxin tej xin yaab:

―Ncwal, nimsam tcˈuˈja. Ma najset tila―tz̈ixin.

Tejtzen cybinte ke txˈolbal ley ja yol ka otk najset til yaab tuˈn Jesús, akˈkexin yolel cyxolxxin:

―Ja xjal lu n‑oc tkˈon tiib te Dios. Ncub t‑xniyˈbeˈnxin ka Diosxin―tz̈ikexin.

Pero el tniyˈ Jesús tiˈj jkaˈ iyˈ tuj cycˈuˈjxin, bix e xiˈ tkanenxin:

―¿Tikentzen nxiˈ cyximana tuj cyanema kaˈ kena bix mlay bint wuˈna tuˈn tnajset cyil xjal? Tuj cywitza, ¿alcyej yol mas secy tyol jilj tuˈn t‑xiˈ nkbaˈna tej yaaba, japaj “Ma najset tila,” bix ma jaj “Weˈwetzen tey bix cutxetzen tjay”? Te weya, junx taˈ. Tuˈn tel cyniˈya tiˈj at wipemala tuˈn tcub nnajsaˈna cyil xjal, cwel nkˈanena ja yaab lu―tz̈i Jesús cye txˈolbal ley.

Bix e xiˈ tkbaˈnxin te yaab:

―Weˈwetzen tey, kˈinx twetbila, bix cutxetzen tjay―tz̈ixin.

Bix e jaw weˈ yaab, bix e jaw tiiˈn twetbil, bix aj tja. Yaltzen kej xjal otk chi chmet tiˈjxin, tej cylonte ti e baj, nimxsen e jaw kleeˈke, bix e jaw cynimsaˈn tbi Dios, cuma otk tzaj tkˈoˈnxin tipemalxin te jun xjal tuˈn tbint jlu tuˈn.

Tej ttzaj txquet Mateo tuˈn Jesús

Tbajlenxittzen juˈwa, bix e xiˈ tbeten Jesús juntl tkiyˈ. Bix tej texxin twitz jun jaaˈ jaaˈ eteˈcˈa kej xin chmol chojentj, e xiˈ tcyeˈyenxin tunwen kˈuklecx jxin Mateo. Bix e xiˈ tkbaˈnxin te Mateo:

―Lpetz tey wiˈja, tuˈntzen toca te nxnakˈatza.

Bix e jaw weˈ Mateo, bix oc lpe tiˈjxin.

10 Mas yaj, tej tcub ke Jesús cyuya t‑xnakˈatz lepch tiˈjxin tiˈ mes tuj tja Mateo, jax nim chmol alcabala bix nim xjal yaaˈn baˈn tuj cywitz aj fariseo e pon te waaˈl cyuyaxin. 11 Tej toc cycyeˈyen fariseo nwaaˈncx Jesús cyuya kej xjal yuwin tuj cywitz fariseo, e xiˈ cykanenxin cye t‑xnakˈatzxin:

―¿Tikentzen nwaaˈncx jxin xnakˈtzal cyey cyuyaj chmol alcabala bix tuya mastl aj il?―tz̈ikexin.

12 Pero e tbi Jesús ja yol lu, bix e xiˈ tkbaˈnxin cye fariseo:

―Kej xjal baˈn min cheˈxcye tuya kˈanel. Nuk oˈcx kej xjal yaab ncheˈx tuya kˈanel. 13 At jun tyol Dios tzin tkbaˈn cyjulu: “Waja tuˈn toc kˈakˈen cycˈuˈja cyiˈ xjal, yaaˈn nuk oˈcx cyoybila,” tz̈i Dios tuj tyol. Kˈoˈnc cyipena tiˈj tuˈn tel cyniˈya tiˈj ti japenina ja yol lu, cuma min ma chin ul weya te txcolte cyej xjal mintiiˈ cyil tuj cywitz, sino te cyej xjal aj il tuj cywitz tuˈn cymeltzˈaj―tz̈ixin cye fariseo.

Jun kanbil tiˈj epaj weyaj

14 Yajcˈatl, bix e pon tuya Jesús cab xjal lepchec tiˈj Juan Bautista, bix e xiˈ cykbaˈnxin texin:

―Ncub kpaˈna weyaj bix ncub cypaˈn aj fariseo weyaj. Pero kej tey t‑xnakˈatza, ¿tikentzen min ncub cypaˈn weyaj?―tz̈ikexin.

15 Bix aj ttzakˈbeˈn Jesús:

―Oj nchi pon xjal tiˈ mejoblenel, ¿cwelpa cypaˈn weyaj? Min, cuma tumel tuˈn cyiyˈsan xjal tuya chmilbaj. Juˈtzen cye nxnakˈatza. Tisen nchi tzalaj ke xjal tuya chmilbaj, juˈxse nchi tzalaj ke nxnakˈatza wuyena, cuma ntiina cyuya. Mas yaj, oj wel kˈiˈna cyiˈj, chi cyjeltzen tuj bis, bix cweltzele cypaˈn weyaj. 16 Min‑al jun xjal jacˈa jatz tiiˈn jun tkiyˈ remyent tiˈ jun acˈaj xbalen tuˈn tcuˈx te remyent tiˈ jun xbalen kˈanak, cuma mas qˈuelex rotj kˈanak tuˈn acˈaj oj toc yutˈpaj. 17 Jax min‑al jun xjal cwel tkˈoˈn vino acˈaj tuj jun tzˈuˈn kˈanak, cuma ka ma cub tkˈoˈn juˈwa, qˈuelel rotj tzˈuˈn tuˈn vino oj tel ipcˈaj, bix qˈuelel kojl vino, bix cxeˈl tzˈuˈn tuj il. Cwel cykˈeysaˈn xjal acˈaj vino tuj acˈaj tzˈuˈn, tuˈntzen miˈn tzˈex rotj tzˈuˈn, bix tuˈn miˈn tzˈel koj vino. Jaxse juˈx weya nxnakˈtzbila. Acˈaj nxnakˈtzbila, bix mlay tzˈocx kˈanak xnakˈtzbil te ootxa tuj―tz̈i Jesús.

Tej tjatz itzˈj jun txin tuj cyamecy tuˈn tyol Jesús

18 Mitknaˈx tbaj yolen Jesús tej tpon twitz junxin xjal cawel cyxolj xjal e chmet tuj camon jaaˈ xnakˈtzbil tyol Dios. E cub mejtzˈajxin twitz Jesús, bix e xiˈ tkbaˈnxin te:

―Jaˈlecuwe xcyim nmeela. Najsama, quixta wuyena bix kˈaˈcˈa tkˈaba tibajtxin tuˈn titzˈjtltxin―tz̈ixin.

19 Bix e tcuya Jesús bix oc lpe tiˈj cawel cyuya t‑xnakˈatzxin. 20 Pero jeyˈ, at junxuj xuuj e pon lkˈe tzaltiˈjxin, bix oc tmocoˈnxuj ttxaˈn t‑xbalenxin. Otk bint cablaaj jnabkˈi takˈlenxuj tuˈn cyak aˈ tiˈjxuj. 21 Bix iyˈ tuj tcˈuˈjxuj:

―Nuketle oj toc nmocoˈna t‑xbalenxin, ya tzultzen nnaabla―tz̈i tzunxuj.

22 Pero aj meltzˈaj Jesús, bix e xiˈ tcyeˈyenxin jaxuj, bix e xiˈ tkbaˈnxin texuj:

―Tey xuuj, nimsam tcˈuˈja. Tuˈnj s‑oc ke tcˈuˈja wiˈja, ma tzul tnaabla―tz̈i tzunxin. Bix texsen hora e weˈtl tyabelxuj.

23 Tejtzen tocx Jesús tuj tja cawel tuj camon jaaˈ, bix tej t‑xiˈ tcyeˈyenxin n‑oc xux cyuˈn xjal bix nim ookˈel nbaj, 24 e xiˈ tkbaˈnxin cye xjal:

―Cyexa, cuma min ma cyim tej txin cwala. Nuk nwutantxin―tz̈ixin.

Bix e jaw tzeˈn ke xjal tiˈjxin, cuma el cyniyˈ tiˈj otk cyimtxin. 25 Pero tej cyetz lojoˈn xjal peˈn, ocxxin tuj cwart jaaˈ tocxe neeˈ, bix e tzaj ttzyuˈnxin tkˈabtxin, bix e jaw twaˈbaxin jatxin. 26 Bix eltzen tpocbal jlu tuj cykil lugar.

Tej tkˈanj tbakˈ cywitz caˈba mos̈

27 Tejtzen tex Jesús tuj ja jaaˈ lu, oc lpe caˈba xjal mos̈ tiˈjxin. Bix e jaw s̈iˈnke:

―¡Jay tiyˈjil jrey David, kˈakˈentz tcˈuˈja kiˈja!

28 Bix ocx Jesús tuj jun jaaˈ, bix oc lpekexin tuyaxin tunwen. Bix e xiˈ tkbaˈnxin cyexin:

―¿Mapa tzˈoc ke cycˈuˈja wiˈja ka baˈn wuˈna tuˈn tcub nkˈanena ejeeˈy?

Bix aj cytzakˈbeˈnxin:

―Ma tzˈoc ke kcˈuˈja tiˈja, Taat.

29 Octzen tmocoˈnxin tbakˈ cywitzxin, bix e xiˈ tkbaˈnxin:

―Chi kˈanxita tuˈnj n‑oc ke cycˈuˈja wiˈja―tz̈i Jesús.

30 Bix ul tnaabl tbakˈ cywitzxin. Bix tuya cyiw yol e xiˈ tkbaˈnxin cyexin:

―Ten cycwenta tiˈj tuˈn miˈn cybi xjal ti ma baj cyiˈja―tz̈ixin.

31 Pero tej cyexxin tuj jaaˈ, el cykˈumenxin tuj cykil lugar tpocbal ti otk bint tuˈn Jesús cyiˈjxin.

Tej tbintl tyolen men tuˈn Jesús

32 Matkxsen cyexlen caˈba mos̈, tpon kˈiˈn jun xjal men twitz Jesús. Min bintl tyolen tuˈnj biman otk tzˈoc tiˈj. 33 Tej tel tlojoˈn Jesús biman tiˈ xjal men, nbintltzen tyolen xinak. Bix e jawxsen kleeˈ cykilca xjal tiˈj, bix e xiˈ cykbaˈn:

―Bajxsen tzˈoca kcyeˈyen jun maj tisenj lu kxol aj Israel―tz̈ikexin.

34 Pero ejeeˈtzen kej xjal fariseo e xiˈ cykbaˈn:

―Tipemal jxjal luwe tuˈn tel tlojoˈn biman yaaˈn te Dios, sino o kˈoj te tuˈn cawel cye biman―tz̈i ke fariseo.

Nimxsen twitz awal

35 E baj tbete Jesús tuj cykilca tnom bix aldea, bix e xiˈ tkˈoˈnxin t‑xnakˈtzbil cyuj camon jaaˈ bix e xiˈ tkˈumenxin jtbanel tpocbal tcawbil Dios. Bix jaaˈxja e ponaxin, e cub tkˈanexin cykilca wik cyyabel xjal bix nuk alcyexja qˈuixcˈaj toc cyiˈj. 36 Tuj cykil lugar, tej toc tcyeˈyenxin ke xjal, oc kˈaˈben tcˈuˈjxin cyiˈj, cuma cyiw taˈ cychunkˈlal bix mintiiˈ onbil cye, tisen jun cloj carnel min‑al cylel cye. 37 Bix e xiˈ tkbaˈnxin cye t‑xnakˈatzxin:

―Jtaakˈen Dios cyiˈ xjal tisen jun jaatxˈen. Nimxsen jaatxˈen, pero yaaˈn nimxix akˈanal at te chmolte. 38 Juˈ tzunj, cykanenx te Taaw akˈuntl tuˈn t‑xiˈ tsmaˈnxin akˈanal te chmolte twitz awal―tz̈i Jesús.

Tej tjaw jyet cablaaj t‑xnakˈatz Jesús

10  Bix e cub tchmoˈn Jesús kej cablaaj t‑xnakˈatz, bix e xiˈ tkˈoˈnxin tipemalxin cye tuˈn tel cylojoˈn biman cyiˈ xjal bix tuˈn cykˈanenxin tiˈ cykilca wik cyyabel xjal. Ejeeˈtzen xinj e tsicyˈ Jesús te t‑xel, ejeeˈj xin lu: Tneel, ja Simón, jxjal oc tbi te Pedro tuˈn Jesús, bix tuyax Andrés, titzˈen Simón, tuya Jacobo, tcwal jxin Zebedeo, tuya Juan, titzˈen Jacobo, tuya Felipe, tuya Bartolomé, tuya Tomás, tuya Mateo, jxin chmol alcabala, tuya Jacobo, tcwal jxin Alfeo, tuya Tadeo, tuya Simón, jxjal tocx te jun cloj Cananeo tbi, tuya Judas Iscariote, jxjal e xiˈ tqˈueyen Jesús mas yaj.

Taakˈen cablaaj t‑xnakˈatz Jesús

Ejeeˈ tzunj cablaaj xjal e xiˈ tchkˈoˈn Jesús te binchalte taakˈen. Pero tneelxix, e xiˈ tkbaˈnxin cyexin:

―Miˈn cheˈxa cyxol kej xjal yaaˈn judío, bix miˈn chi ocxa tuj cytanem aj Samaria. Nuk oˈcx chi xeˈla cyxol kej aj Israel o chi tzpet. Ojtzen cyxiˈy, cykˈumenx cye xjal cyjulu: “Tzul lkˈe tcawbil Dios tzul tuj cyaˈj,” tz̈i cybela. Cykˈanenx kej xjal yaab. Chi jawetz cyitzˈjsaˈna kej xjal cyimne tuj cyamecy. Cykˈanenx kej xjal ma tzˈel kˈey cykˈab bix cyken tuˈnj yabel lepra. Qˈuelel cylojoˈna biman cyiˈj xjal ma chi oc biman cyiˈj. Bix miˈn chi kanena pwak cye xjal oj tcub cykˈanena, cuma nuk cotz jwipemala ma cyiikˈa. Miˈn txiˈ cyiiˈna pwak, mi nuket oro bix ka plata bix ka cobre tuˈn cyitzˈja. 10 Bix miˈn txiˈ cyiiˈna cypay tuj be, mi nuket cychˈixpubla cyiˈja, mi nuket juntl moj cyxaaba, mi nuket juntl cybardona te tcab, cuma il tiˈj tuˈn tkˈoj twa jun t‑akˈanal Dios. 11 Oj cyocxa tuj jun tnom bix ka tuj jun aldea, cykanenx cye xjal ka at jun xjal at tajbil tuˈn tkˈon posada cye t‑akˈanal Dios, bix chi cyjela tuya ojxe cyiˈya tuj ja tnoma. 12 Oj cyocxa tuj jaaˈ jaaˈ tumel chi wutala, nejl cxeˈl cykˈoˈna jun kˈolbebl te cykilca xjal tuj jaaˈ. 13 Ka ma tiikˈ taaw jaaˈ ejeeˈy tuya cykil tcˈuˈj, tzajxit cykˈoˈna cyxtalbila te. Pero ka tcyˈi ejeeˈy, miˈn txiˈ cykˈoˈna cyxtalbila te. 14 Ka at xjal cycyˈi ejeeˈy bix ka ma tzˈel cyxooˈn cyyola, oj cyiˈya tuj cyja bix ka tuj cytanem, cytz̈toncjtzen kuk tiˈ cyxaaba cywitz, te yecˈbil min chi kˈumentla tyol Dios cyxol. 15 Jaxxix cxeˈl nkbaˈna cyey, tuj jkˈij te castiwa tzul, mas castiwa tzul tkˈoˈn Dios cyej tnom n‑el cyiiqˈuen tkˈumj tyolxin twitzj e cub tkˈoˈnxin cyibaj kaˈ tnom te Sodoma tuyax tnom te Gomorra jatxe ootxa.

Tzul qˈuixcˈaj cyiˈ ocslal

16 Qˈueleltzen cyniˈya tiˈj ejeeˈy nuk cyisen tal carnel bix chi xeˈl nsmaˈna cyxolj xjal cyisen xoˈj. Juˈ tzunj, chi tena ẍbiˈl tisen lbaj, pero jax chi tena tisen cucuˈ. Miˈn cybinchay kaˈ cyiˈ xjal. 17 Cycˈojlamxix cyiiba cye xjal, cuma chi xeˈl kˈoˈna cywitz juez nuk wiˈjcˈa, bix cxeˈl cykˈoˈn tzˈuˈn cyiˈja cyuj cycamon jaaˈ. 18 Hasta cywitz gobernador bix cywitz rey chi xeˈl chkˈeta nuk wiˈjcˈa, tuˈntzen tkˈumj nbiˈya cyexin bix cyej xjal yaaˈn judío. 19 Pero oj cytzyeta, miˈn chi labta tiˈj ti tten tuˈn cyclon cyiiba bix tiˈj alcye yol tuˈn t‑xiˈ cykbaˈna cywitz cawel, cuma oj tpon tumel, chi xeˈl onet cyey tiˈ cyyola. 20 Yaaˈn tiˈ cywiˈy ctzaala cyyola, sino ja te Espíritu Santo kˈoˈn cyey tuˈn Cymana Dios cxeˈl kˈonte cyyola.

21 Tzul jun kˈij at xjal cyitzˈen cyiib bix jun cxeˈl qˈueyente juntl tuj cykˈab cawel tuˈn cybyet, bix jax cxeˈl cyqˈueyen cyman ke cycwal tuˈn cybyet. Bix ke cwal chi oquel kˈojl cyiˈ cyman, bix chi oquel cyipen tiˈj tuˈn cybyet cyman. 22 Cykilca xjal qˈuelel cyiiqˈuen ejeeˈy tuˈnj cykˈon cyiiba wuyena. Pero alj xjal miˈn cyaj tcyeˈyen inayena, amale n‑oquet cyiw qˈuixcˈaj tiˈj, cleteltzen tuˈn Dios.

23 Ka ma chi yajlaja tuj jun tnom, cyiyˈ oka tuj juntl tnom. Pero jaxxix cxeˈl nkbaˈna cyey, mitknaˈx t‑xiˈ cykˈumena tyol Dios tuj cykilca tnom te Israel oj wul meltzˈaja, inayena, jxjal Smaˈn tuˈn Dios tuˈn ntena cyuya xjal.

24 Yaaˈn ejeeˈy mas jawnex nwitza, tisen jun xjal nxnakˈtzan yaaˈn mas jawnex twitz tmaystro, bix jun akˈanal yaaˈn mas jawnex twitz tpatrón. 25 Jnbaj tiˈ jun maystro, jax nbaj tiˈ t‑xnakˈatz. Bix jnbaj tiˈ jun patrón, jax nbaj tiˈ t‑akˈanal. Juˈ tzunj, jcbinel wiˈja cyuˈn xjal, jax cbinel cyiˈja. Ma tzˈoc cykˈoˈn xjal nbiˈya te Cyaaw biman. Katzen juˈ ma cykba xjal wiˈja, jaxse juˈx cˈoquel cyyasen xjal ejeeˈy.

Mas il tiˈj tuˈn ttzaj ttz̈i Dios kiˈj twitzj tuˈn ttzaj cytz̈i kiˈj kej xjal cyqˈui Dios

26 Juˈ tzunj, tuˈn cyajbena weya, miˈn tzaj cytz̈i kej yasel xjal cyiˈja. Jjaxxix yol eˈwen jaˈlewe, ilxsen tiˈj tuˈn tkˈumj. 27 Jnxiˈ nkbaˈna cyey oj nko tena kjunal, qˈuelex cypocbaˈna tuj cykil lugar. Bix jnxiˈ njasena cyey jaˈlewe tuj ewjel, cykˈumenx te cykil xjal. 28 Miˈn tzaj cytz̈i cyiˈja kej xjal pjel cybyoˈn cyxumlala. Oˈcx jlu cbinel cyuˈn, pero mintiiˈ cyipemal tuˈn tcub cyanema cyuˈn. Mas il tiˈj tuˈn ttzaj ttz̈i Dios cyiˈja, jaj xjal at tipemal tuˈn tcuˈx tkˈoˈn cyxumlala tuyax cyanema tuj kˈakˈ te junx maj. 29 Ncyeˈyen Dios cykilcaj nbaj cyiˈja. Cˈoquel cycˈuˈja cyiˈj tal chˈit. ¿Mimpatiiˈ nqˈueyj caˈba tuˈn nuk jun centavo? Pero amale yaaˈnt nim cywiˈ, mi nuk jun cwel tzˈak twitz txˈotxˈ bix mint n‑oc tcyeˈyen Dios. 30 Yajtzen cyey, ¿chi elelpey tuj tcˈuˈj Dios? Min. Hasta ttzmal cywiˈy ttzkiˈn Dios jteˈ. 31 Juˈ tzunj, miˈn tzaj ttz̈i jcbinel cyiˈja, cuma at mas cyajbela cywitz nim chˈit.

32 Kej xjal tzin cykbaˈn cywitz xjal ka lepchecke wiˈja, cxeˈltzen nkˈumena twitz Nmana tuj cyaˈj ka ejeeˈtzen nxjalja. 33 Pero kej xjal cycyˈi cykba cywitz xjal ka lepchecke wiˈja, cxeˈltzen nkbaˈna twitz Nmana tuj cyaˈj ka yaaˈn ejeeˈja weya.

Tej tyole Jesús tiˈj tpabl kiib

34 Miˈn cub cybisena in ula twitz txˈotxˈ tuˈn tweˈ cykil kˈoj wuˈna. Yaaˈn juˈwa, sino in ula kˈol kˈoj cyxol xjal. 35 In ula kˈol kˈoj jkˈa cwal tuya tmankˈa, bix jtxin cwal tuya ttxutxin, bix jtxin elibj tuya tliibtxin. 36 Kej tuj tja jun xjal, chi oqueltzen te aj kˈoj tiˈj.

37 Alcyej xjal taj tzˈoc lpe wiˈja, pero mas n‑oc takˈ tman bix ka ttxu te nwitza, mlay tzˈoc te nxnakˈatza. Bix alcyej xjal mas n‑oc takˈ tcyˈaal te bix ka tmeel, mlay tzˈoc te nxnakˈatza. 38 Bix alcyej xjal yaaˈn binne tten tuˈn tiyˈx qˈuixcˈaj bix chˈixbajil tuˈn tuˈn toc lpe wiˈja, mlay tzˈoc te nxnakˈatza. 39 Ja tzunj xjal tcyˈi tzˈoc lpe wiˈja cuma at cytz̈i kej xjal tiˈj cyaj tuˈn tcub, cxeˈl t‑xooˈn tchunkˈlal. Pero ja tzunj xjal cyjel tkˈoˈn tchunkˈlal te twitz txˈotxˈ tuˈnj lepchec wiˈja, ctcamantzen tchunkˈlal te junx maj.

Chojbil

40 Chi xeˈla te nxela, bix alcye xjal cˈoquel tbiˈn cyyola, jax n‑oc tbiˈn jweya. Bix alcye xjal cˈocslal wiˈja, jax n‑ocslan tiˈj Dios e tzaj tsmaˈn inayena. 41 Alcyej xjal ctkˈaˈ posada cyey cuma jaxxix tyolel Dioskey tuj twitz, ctzaaltzen kˈoˈn te jaxj cotz ntzaj kˈoˈn cye tyolel Dios. Bix alcyej xjal ctkˈaˈ tkˈolbebl cyey cuma jiquenkey tuj twitz, ctzaaltzen kˈoˈn te jaxj cotz ntzaj kˈoˈn cyej xjal jiquen. 42 Bix alcye jun xjal ctzaal onente cyey cuma nxnakˈatzkey tuj twitz, amale nuket jun vas aˈ tzaj tkˈoˈn te cyey, bix ka ma tzaj tkˈoˈn te jun mas chˈin cyxola, il tiˈj ctzaal kˈoˈn tcotz―tz̈i Jesús cye t‑xnakˈatz.