M’Cheyne Bible Reading Plan
Cuộc nói chuyện sau cùng của Mô-se với dân Ít-ra-en
1 Đây là cuộc nói chuyện của Mô-se với toàn dân Ít-ra-en trong sa mạc phía Đông sông Giô-đanh. Họ đang ở trong sa mạc gần Su-phơ, nằm giữa Pha-ran và các thị trấn Tô-phên, La-ban, Ha-sê-rốt và Đi-gia-háp.
2 Cuộc hành trình từ núi Si-nai đến Ca-đe Ba-nê-a trên đường núi Sê-ia mất mười một ngày. 3 Bốn mươi năm sau khi dân Ít-ra-en ra khỏi Ai-cập, ngày đầu vào ngày mồng một tháng mười một, Mô-se thuật lại cho dân Ít-ra-en mọi điều CHÚA đã truyền dặn ông. 4 Đó là sau khi CHÚA đã đánh bại Si-hôn và Óc. Si-hôn là vua dân A-mô-rít, sống ở Hết-bôn. Óc là vua Ba-san sống ở Át-tê-rốt và Ết-rê-i. 5 Lúc đó dân Ít-ra-en đang ở phía Đông sông Giô-đanh thuộc xứ Mô-áp. Mô-se bắt đầu giải thích những gì Thượng Đế truyền dặn. Ông nói:
6 “CHÚA là Thượng Đế nói cùng chúng ta trên núi Si-nai rằng, Các ngươi đã ở núi nầy khá lâu rồi. 7 Bây giờ hãy sẵn sàng đi vào xứ miền núi của dân A-mô-rít và các vùng quanh đây tức thung lũng sông Giô-đanh, vùng núi, vùng đồi phía tây, vùng miền nam, vùng duyên hải, vùng đất Ca-na-an và Li-băng. Hãy đi đến tận sông lớn, tức sông Ơ-phơ-rát. 8 Ta đã cấp đất nầy cho các ngươi, nên hãy đi vào mà chiếm lấy. CHÚA đã hứa cùng tổ tiên các ngươi là Áp-ra-ham, Y-sác, Gia-cốp và con cháu họ.”
Mô-se chọn các cấp lãnh đạo
9 Lúc đó ta nói, “Một mình ta không thể nào lo cho các ngươi nổi. 10 CHÚA là Thượng Đế đã khiến các ngươi gia tăng thêm nhiều như sao trên trời. 11 Ta cầu xin CHÚA là Thượng Đế của tổ phụ các ngươi gia tăng dân số các ngươi gấp ngàn lần và thực hiện những điều kỳ diệu Ngài đã hứa. 12 Nhưng một mình ta không thể giải quyết hết các vấn đề, những khó khăn và những cuộc tranh chấp của các ngươi. 13 Cho nên hãy chọn một số người đại diện trong mỗi chi tộc, những người khôn ngoan và hiểu biết để ta lập làm lãnh tụ các ngươi.”
14 Các ngươi bảo, “Ý đó rất hay.”
15 Cho nên ta chọn những lãnh tụ khôn ngoan và giàu kinh nghiệm trong chi tộc các ngươi. Ta đề cử các quan chỉ huy hàng ngàn, hàng trăm, hàng năm chục và hàng chục người để lãnh đạo các chi tộc của các ngươi.
16 Rồi ta bảo họ, “Hãy nghe những cuộc tranh chấp giữa anh em các ngươi. Phải phân xử cho thật công bình giữa hai người Ít-ra-en hoặc giữa người Ít-ra-en và người ngoại quốc. 17 Khi phân xử phải tỏ ra công bằng với mọi người; đừng thiên vị bên nào, cũng đừng sợ ai, vì quyết định của các ngươi do Thượng Đế mà đến. Những trường hợp khó khăn thì trình lên cho ta phân xử.”
Các người thám thính xứ
18 Lúc đó ta bảo các ngươi phải làm gì.
19 Rồi theo lệnh CHÚA là Thượng Đế chúng ta rời núi Si-nai đi về xứ miền núi thuộc dân A-mô-rít. Chúng ta đi qua vùng sa mạc bao la ghê gớm như các ngươi thấy, rồi chúng ta đến Ca-đe Ba-nê-a. 20 Ta bảo các ngươi, “Bây giờ các ngươi đã đến xứ miền núi của dân A-mô-rít, tức xứ mà Chúa là Thượng Đế sẽ ban cho các ngươi. 21 Kìa, đất đó đây rồi! Hãy lên chiếm lấy. Chúa là Thượng Đế của tổ tiên các ngươi, bảo ngươi đánh chiếm cho nên đừng sợ hãi hay lo lắng gì.”
22 Rồi các ngươi đến nói với ta, “Chúng ta nên phái các người vào thám thính xứ trước. Họ sẽ trở về báo cáo cho chúng ta biết đi lối nào hay tìm thấy thành nào.”
23 Ta cho ý kiến đó rất hay nên chọn mười hai người trong các ngươi, mỗi chi tộc một người. 24 Họ đi lên vùng núi và khi đến thung lũng Ếch-côn, họ thám thính vùng ấy. 25 Họ mang về một số trái cây xứ đó cho chúng ta xem. Họ báo cáo rằng “Xứ mà CHÚA sắp ban cho chúng ta thật tốt.”
Dân Ít-ra-en không chịu vào đất hứa
26 Nhưng các ngươi không chịu vào. Các ngươi không muốn vâng mệnh lệnh của CHÚA là Thượng Đế các ngươi 27 lại còn oán trách trong lều mình rằng, “CHÚA ghét chúng ta. Ngài mang chúng ta ra khỏi Ai-cập để trao chúng ta vào tay dân A-mô-rít để họ tiêu diệt chúng ta. 28 Bây giờ chúng ta đi đâu? Các người do thám được sai đi đã làm chúng ta quá sợ hãi vì họ bảo, ‘Dân xứ đó cao lớn và mạnh hơn chúng ta nhiều. Thành trì của họ rất lớn, vách cao đến tận trời. Chúng tôi cũng thấy người khổng lồ [a] ở đó nữa!’”
29 Nhưng ta trấn an các ngươi, “Đừng kinh hoàng. Đừng sợ dân xứ đó. 30 CHÚA là Thượng Đế sẽ đi trước và chiến đấu cho các ngươi như Ngài đã làm tại Ai-cập mà chính mắt các ngươi đã thấy. 31 Còn trong sa mạc các ngươi đã thấy CHÚA là Thượng Đế bồng ẵm các ngươi như cha bế con. Ngài đã mang các ngươi an toàn đến đây.”
32 Nhưng các ngươi nhất định không tin CHÚA là Thượng Đế các ngươi 33 mặc dù Ngài đã luôn luôn đi trước tìm chỗ cho các ngươi dựng trại. Ban đêm Ngài ngự trong đám lửa, ban ngày trong đám mây để chỉ đường cho các ngươi đi.
Dân chúng không được vào xứ Ca-na-an
34 Cho nên khi CHÚA nghe các ngươi oán trách Ngài nổi giận và thề rằng, 35 “Ta đã hứa ban xứ tốt đẹp cho tổ tiên các ngươi nhưng sẽ không có một người nào thuộc thế hệ nầy được thấy xứ ấy, 36 ngoại trừ Ca-lép con trai Giê-phu-nê. Ta sẽ ban cho người và con cháu người xứ mà người đang đặt chân lên vì người đã hết lòng theo CHÚA.”
37 Tại các ngươi mà CHÚA cũng nổi giận cùng ta và bảo rằng, “Ngươi cũng sẽ không thấy xứ đó nữa, 38 nhưng người phụ tá ngươi là Giô-suê, con trai của Nun, sẽ vào xứ đó. Hãy khuyến khích người để người hướng dẫn dân Ít-ra-en vào chiếm lấy xứ.
39 Con cháu các ngươi hiện tại chưa biết phân biệt phải trái mà các ngươi nghĩ rằng sẽ bị bắt, chúng nó sẽ vào xứ đó. Ta sẽ ban xứ đó cho chúng nó. Chúng nó sẽ nhận đất đó làm tài sản mình. 40 Nhưng các ngươi phải quay trở lại đi theo đường sa mạc về phía Hồng hải.”
41 Sau đó các ngươi đến nói với ta, “Chúng tôi đã phạm tội cùng CHÚA. Bây giờ chúng tôi sẽ tiến lên chiến đấu như CHÚA là Thượng Đế đã truyền dặn.”
Tất cả các ngươi đều mang vũ khí vào và tưởng rằng đi vào vùng núi rất dễ. 42 Nhưng CHÚA phán cùng ta, “Hãy bảo dân chúng: ‘Các ngươi chớ nên lên đó mà chiến đấu. Ta sẽ không ở cùng các ngươi đâu. Các kẻ thù sẽ đánh bại các ngươi đó.’”
43 Ta bảo mà các ngươi không nghe. Các ngươi không chịu tuân theo mệnh lệnh của CHÚA. Các ngươi quá tự phụ nên cứ tiến lên núi, 44 thì người A-mô-rít đang ở trong các núi đó liền đổ ra đánh các ngươi. Họ đuổi các ngươi chạy như ong, đánh các ngươi đại bại từ Ê-đôm cho đến Họt-ma. 45 Vì thế các ngươi trở về khóc lóc trước mặt CHÚA nhưng Ngài không thèm nghe các ngươi nữa. 46 Vì thế mà các ngươi phải ở lâu tại Ca-đe.
Bài hát lễ
Soạn cho nhạc trưởng để dùng với đàn ghi-tít. Bài ca của A-sáp.
81 Hãy hát mừng cho Thượng Đế,
sức mạnh của chúng ta;
hãy cất tiếng hoan hô Thượng Đế của Gia-cốp.
2 Hãy trỗi nhạc và đánh trống cơm vang rền.
Hãy tấu nhạc dịu dàng bằng đờn cầm và đờn sắt.
3 Hãy thổi kèn vào ngày Trăng Mới [a],
trỗi lên lúc trăng tròn [b] để ăn mừng.
4 Đây là luật lệ cho Ít-ra-en;
và là mệnh lệnh của Thượng Đế của Gia-cốp.
5 Ngài ban qui tắc nầy cho nhà Giô-xép,
khi họ ra khỏi đất Ai-cập.
Tôi nghe một thứ tiếng mà tôi không hiểu bảo rằng,
6 “Ta đã cất gánh nặng khỏi vai chúng nó;
Ta lấy giỏ nặng khỏi tay chúng.
7 Khi gặp khốn đốn ngươi kêu van, ta liền giải cứu ngươi.
Ta trả lời ngươi qua tiếng sấm.
Ta thử ngươi tại các suối Mê-ri-ba [c]. Xê-la
8 Hỡi dân ta, hãy nghe. Ta muốn cảnh tỉnh các ngươi.
Hỡi Ít-ra-en, hãy lắng nghe ta!
9 Ngươi không được có các thần khác;
ngươi không được thờ phụng các thần ngoại quốc.
10 Ta, Chúa và là Thượng Đế ngươi,
Đấng mang ngươi ra khỏi Ai-cập.
Hãy hả miệng ra ta sẽ đút cho ngươi ăn.
11 Nhưng dân ta không chịu nghe ta;
Ít-ra-en không muốn có ta.
12 Cho nên ta để họ tự ý đi đường ương ngạnh,
tự làm theo ý muốn riêng mình.
13 Ta mong dân ta lắng nghe ta;
Ta ao ước Ít-ra-en sống theo đường lối ta.
14 Như thế ta mới có thể mau chóng đánh bại kẻ thù của họ
và trở tay nghịch lại địch thủ họ.
15 Những kẻ ghét Chúa sẽ cúi đầu trước mặt Ngài.
Chúng sẽ bị trừng phạt đời đời.
16 Nhưng ta sẽ ban cho ngươi lúa mì hảo hạng
và cho ngươi no nê mật ong từ tảng đá.”
Lời kêu xin công lý
Bài ca ngợi của A-sáp.
82 Thượng Đế chủ tọa hội của các thần [d];
Ngài phân xử giữa các thần.
2 Ngài hỏi, “Các ngươi bênh vực
kẻ ác cho đến chừng nào?
Các ngươi thiên vị người bất lương cho đến bao giờ?” Xê-la
3 Hãy bênh vực người yếu thế và kẻ mồ côi;
hãy bênh vực quyền của người nghèo khó và kẻ khốn khổ.
4 Hãy cứu người yếu đuối và kẻ cô thế;
giải thoát họ khỏi quyền lực
kẻ ác.
5 “Các ngươi [e] chẳng biết gì cả.
Các ngươi không hiểu gì hết.
Các ngươi dò dẫm đi trong bóng tối trong khi thế gian đang sụp đổ.”
6 Ta bảo, “Các ngươi là thần [f].
Các ngươi đều là con của Thượng Đế Chí Cao.
7 Nhưng các ngươi sẽ chết như loài người;
sẽ sụp đổ như mọi lãnh tụ.”
8 Thượng Đế ôi, xin hãy đến phân xử thế gian
vì tất cả các dân đều thuộc về Ngài.
Lời cảnh cáo Giê-ru-sa-lem
29 Hỡi A-ri-ên [a], A-ri-ên, khốn cho ngươi, là thành nơi Đa-vít đóng quân.
Những lễ lộc ngươi kéo dài từ năm nầy qua năm khác.
2 Ta sẽ tấn công A-ri-ên,
thành đó sẽ đầy sầu não khóc lóc.
Nó sẽ thành một bàn thờ cho ta.
3 Nầy A-ri-ên, ta sẽ cho quân lính bao vây ngươi,
Ta sẽ xây tháp vây ngươi và dùng hào lũy tấn công ngươi.
4 Ngươi sẽ bị kéo sập và phải đứng dưới đất mà nói;
Ta sẽ nghe tiếng ngươi vang lên từ dưới đất. Nghe như tiếng ma;
tiếng ngươi nghe tựa như tiếng thì thầm từ đất.
5 Các kẻ thù ngươi vô số như bụi nhuyễn; những dân độc ác giống như trấu bị thổi bay tứ tung. Mọi việc sẽ diễn ra nhanh chóng. 6 Đấng Toàn Năng sẽ đến trong sấm chớp, động đất, và tiếng vang rầm, trong giông bão, gió mạnh và lửa thiêu đốt. 7 Rồi các dân đã nghịch lại A-ri-ên sẽ trở nên như mộng mị; các quốc gia tấn công nó sẽ giống như thấy mộng mị ban đêm. 8 Chúng sẽ giống như người đói nằm chiêm bao thấy mình ăn, mà khi thức dậy vẫn thấy đói. Như người khát nằm chiêm bao thấy mình uống, mà khi thức dậy thấy vẫn kiệt lực vì khát. Các dân đánh núi Xi-ôn cũng vậy.
9 Hãy kinh ngạc và sửng sốt.
Hãy bịt mắt để các ngươi không thấy.
Hãy say sưa nhưng không phải vì rượu.
Loạng choạng nhưng không phải vì đồ uống say.
10 CHÚA đã khiến các ngươi ngủ mê.
Ngài đã bịt mắt các ngươi.
Các nhà tiên tri là con mắt của các ngươi.
Ngài đã trùm đầu các ngươi.
Các đấng tiên kiến là đầu của các ngươi.
11 Dị tượng nầy như lời của một quyển sách được xếp và niêm phong [b] lại. Ngươi trao quyển sách đó cho ai biết đọc rồi bảo họ đọc. Nhưng kẻ đó sẽ bảo, “Tôi không đọc sách nầy được vì đã bị niêm phong.” 12 Hoặc ngươi trao quyển sách cho người không biết đọc rồi bảo họ đọc. Họ sẽ bảo, “Tôi đâu có biết đọc.”
13 Chúa phán: “Dân nầy bảo là rất yêu ta; chúng tỏ lòng tôn kính bằng miệng, nhưng lòng chúng nó rất xa ta. Sự tôn kính chúng phô bày chỉ là qui tắc con người đặt ra thôi. 14 Cho nên ta sẽ tiếp tục làm cho dân nầy kinh ngạc bằng cách làm thêm nhiều phép lạ. Những kẻ khôn ngoan của chúng sẽ mất cái khôn của mình; người khôn ngoan của chúng sẽ không hiểu nổi.”
Cảnh cáo các dân tộc khác
15 Khốn cho những kẻ giấu đút ý định của mình khỏi mắt CHÚA cùng những kẻ hành động lén lút trong bóng tối mà nghĩ rằng không ai thấy hay biết.
16 Các ngươi lầm rồi. Các ngươi tưởng rằng đất sét cũng chẳng khác gì thợ gốm. Các ngươi cho rằng đồ vật có thể bảo người làm ra mình rằng, “Ngươi chẳng làm ra ta.” Chẳng khác nào cái bình bảo người nặn ra nó rằng, “Ông chẳng biết gì cả.”
Tương lai tươi sáng sẽ đến
17 Ít lâu nữa Li-băng sẽ trở thành ruộng nương phì nhiêu, và ruộng nương phì nhiêu sẽ giống như rừng rậm. 18 Lúc đó kẻ điếc sẽ nghe lời trong sách. Thay vì bóng tối mờ mịt, kẻ mù sẽ thấy được. 19 CHÚA sẽ làm cho người nghèo khó vui mừng; họ sẽ hớn hở trong Đấng Thánh của Ít-ra-en.
20 Những kẻ không có lòng từ bi sẽ bị tiêu diệt; ai không kính sợ Thượng Đế sẽ biến mất. Kẻ thích làm điều ác sau đây sẽ không còn: 21 Đó là những kẻ làm chứng dối trước tòa, giăng bẫy cho người khác nơi tòa án, những kẻ nói dối và cướp công lý khỏi người vô tội trước tòa.
22 Đây là điều CHÚA, Đấng đã giải thoát Áp-ra-ham nói cùng nhà Gia-cốp: “Bây giờ dân Gia-cốp sẽ không phải hổ nhục nữa, mặt chúng cũng sẽ không tái nhợt. 23 Khi họ thấy tất cả con cái mình, con cái do tay ta tạo ra, chúng sẽ nói rằng danh ta được tôn thánh [c]. Chúng sẽ đồng ý rằng Đấng Thánh của Gia-cốp rất thánh thiện, và chúng sẽ tôn kính Thượng Đế của Ít-ra-en. 24 Những kẻ làm ác sẽ hiểu. Những ai hay phàn nàn sẽ chịu nghe dạy.”
1 Trưởng lão [a]
Kính gởi bạn Gai-út thân mến, người tôi yêu trong sự thật [b].
2 Bạn thân mến, tôi biết đời thiêng liêng của bạn tốt đẹp và tôi cầu mong rằng bạn được mạnh khoẻ và may mắn trong mọi sự. 3 Tôi rất vui khi nghe các anh chị em đến thuật với tôi về đời sống bạn cùng tinh thần vâng giữ sự thật của bạn. 4 Không có gì vui mừng hơn là khi nghe con cái tôi đi theo sự thật.
5 Bạn thân mến, bạn giúp đỡ các anh chị em như vậy là tốt lắm, bạn lại còn giúp cả những người mà bạn không quen biết. 6 Họ thuật cho hội thánh nghe về tình yêu thương của bạn. Xin bạn hãy cứ giúp họ trên lộ trình theo ý muốn Thượng Đế. 7 Các anh chị em đó bắt đầu phục vụ Chúa Cứu Thế mà không nhận một món gì từ những người không phải tín hữu. 8 Giúp đỡ những người như vậy là dự phần với họ trong công việc của sự thật.
9 Tôi có viết thư cho hội thánh nhưng Đi-ô-trê-phe, người thích lãnh đạo, không chịu nghe chúng tôi. 10 Cho nên khi tôi đến, tôi sẽ vạch ra điều hắn làm cùng việc hắn nói dối và bêu xấu chúng tôi ra sao. Không những hắn không đón tiếp họ mà còn ngăn cản những ai muốn đón tiếp các anh chị em đó bằng cách đuổi họ ra khỏi hội thánh.
11 Bạn thân mến, đừng theo điều xấu mà hãy theo điều tốt. Người làm điều tốt thuộc về Thượng Đế nhưng kẻ làm điều xấu không hề biết Thượng Đế là ai.
12 Mọi người đều làm chứng tốt cho Đê-mê-triu và đời sống anh ấy chứng tỏ anh sống theo sự thật. Chúng tôi cũng làm chứng tốt về anh ấy và bạn biết điều chúng tôi nói là thật.
13 Tôi còn nhiều điều muốn viết cho bạn nhưng không muốn viết qua giấy mực. 14 Tôi mong sớm gặp bạn, mặt đối mặt để nói chuyện. 15 Nguyền xin bạn được bình an. Các bạn hữu có mặt ở đây chào thăm bạn. Xin chuyển lời tôi chào thăm đích danh từng người.
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center