Dân Số 20-22
Vietnamese Bible: Easy-to-Read Version
Mi-ri-am qua đời
20 Vào tháng đầu tiên, toàn dân Ít-ra-en đến sa mạc Xin, và họ đóng trại tại Ca-đe. Mi-ri-am qua đời và được chôn cất tại đó.
Mô-se phạm lỗi lầm
2 Vì không có nước cho dân chúng, nên họ nổi loạn chống Mô-se và A-rôn. 3 Họ cãi nhau với Mô-se rằng, “Chẳng thà chúng tôi chết trước mặt CHÚA như anh em chúng tôi cho rồi. 4 Sao các ông mang dân sự của CHÚA vào sa mạc nầy? Để chúng tôi và gia súc chúng tôi bị chết à? 5 Sao các ông lại mang chúng tôi ra khỏi Ai-cập để đến chỗ khốn khổ nầy? Chẳng có thóc lúa, cây vả, cây nho, cây lựu mà cũng chẳng có nước để uống nữa!”
6 Mô-se và A-rôn liền bỏ dân chúng đi vào cửa Lều Họp. Hai người sấp mặt xuống đất tại đó rồi vinh hiển CHÚA hiện ra cùng họ.
7 CHÚA bảo Mô-se, 8 “Hãy lấy cây gậy con, con và A-rôn, anh con phải tập họp dân chúng lại. Hãy nói với tảng đá trước mặt họ thì nước sẽ phun ra. Khi con làm cho nước phun ra từ tảng đá thì cho dân chúng và súc vật uống.”
9 Vậy Mô-se lấy cây gậy trước mặt CHÚA như Ngài dặn bảo. 10 Ông và A-rôn tập họp dân chúng trước tảng đá rồi Mô-se nói, “Bây giờ hãy nghe đây, các ngươi là kẻ phản nghịch lại Thượng Đế! Các ngươi có muốn tôi khiến tảng đá nầy phun nước ra cho các ngươi không?” 11 Mô-se liền giơ cây gậy đập tảng đá hai lần. Nước bắt đầu phun ra và dân chúng cùng súc vật đều uống.
12 Nhưng CHÚA bảo Mô-se và A-rôn, “Vì con không tin ta và không tôn ta là thánh trước mặt dân chúng, nên con không được dẫn họ vào xứ ta đã hứa cho họ.”
13 Các suối nước ở Mê-ri-ba [a] là nơi dân Ít-ra-en tranh luận với CHÚA, và là nơi Ngài chứng tỏ mình là thánh.
Dân Ê-đôm không cho dân Ít-ra-en đi ngang qua xứ
14 Từ Ca-đe, Mô-se sai sứ giả đến vua Ê-đôm bảo rằng, “Em của vua là Ít-ra-en đây, xin thưa với vua rằng: Vua biết tất cả những nỗi khốn khổ chúng tôi đã trải qua, 15 các tổ tiên chúng tôi đi xuống Ai-cập và chúng tôi sống ở đó bao nhiêu năm ra sao. Người Ai-cập rất tàn ác đối với chúng tôi và tổ tiên chúng tôi, 16 nhưng khi chúng tôi kêu xin cùng CHÚA, thì Ngài nghe và sai một thiên sứ mang chúng tôi ra khỏi xứ Ai-cập.
Bây giờ chúng tôi hiện ở Ca-đe đây, một thành nằm nơi biên giới xứ vua. 17 Xin vua cho phép chúng tôi đi ngang qua xứ vua. Chúng tôi sẽ không đụng chạm đến ruộng nương hay vườn nho nào, cũng không uống nước giếng. Chúng tôi chỉ sẽ đi trên đường cái, không quay bên phải hay bên trái cho đến khi đã băng qua xứ vua.”
18 Nhưng vua Ê-đôm trả lời: “Các ngươi không được phép băng qua đây. Nếu các ngươi băng qua, ta sẽ mang gươm giáo ra chào đón các ngươi đó!”
19 Dân Ít-ra-en đáp: “Chúng tôi chỉ sẽ đi theo con đường cái, còn nếu chúng tôi hay súc vật uống nước của vua, thì chúng tôi sẽ trả tiền. Chúng tôi chỉ xin đi ngang qua, có thế thôi.”
20 Nhưng vua trả lời: “Các ngươi không được phép băng ngang qua đây.”
Rồi người Ê-đôm kéo đại binh hùng mạnh ra đón dân Ít-ra-en. 21 Người Ê-đôm không chịu cho người Ít-ra-en băng ngang qua xứ mình, nên họ quay trở lại.
A-rôn qua đời
22 Toàn dân Ít-ra-en đi từ Ca-đe đến núi Hô-rơ, 23 gần ranh giới Ê-đôm. Nơi đó CHÚA bảo Mô-se và A-rôn, 24 “A-rôn sẽ qua đời. Người sẽ không vào xứ ta ban cho dân Ít-ra-en, vì cả hai con đã hành động nghịch lại mệnh lệnh ta nơi các suối Mê-ri-ba.
25 Hãy dẫn A-rôn và Ê-lê-a-sa, con trai người lên núi Hô-rơ, 26 cởi y phục đặc biệt của A-rôn mặc vào cho Ê-lê-a-sa, con trai người. A-rôn sẽ qua đời tại đó.”
27 Mô-se vâng lệnh CHÚA. Họ leo lên núi Hô-rơ. Toàn thể dân chúng thấy họ ra đi. 28 Mô-se cởi y phục của A-rôn và mặc vào cho Ê-lê-a-sa, con trai ông. Rồi A-rôn qua đời tại đó trên đỉnh núi. Mô-se và Ê-lê-a-sa đi xuống núi. 29 Sau khi hay tin A-rôn đã chết, dân Ít-ra-en than khóc ông trong ba mươi ngày.
Chiến tranh với dân Ca-na-an
21 Khi vua của A-rát, người Ca-na-an sống ở vùng miền nam, nghe rằng dân Ít-ra-en đang trên đường đến A-tha-rim thì tấn công dân Ít-ra-en và bắt được một vài người. 2 Dân Ít-ra-en liền khấn hứa cùng CHÚA như sau: “Nếu Ngài giúp chúng con đánh thắng dân nầy, chúng con sẽ hoàn toàn tiêu diệt các thành của chúng.”
3 CHÚA nhận lời cầu xin của dân Ít-ra-en và cho họ đánh bại dân Ca-na-an. Dân Ít-ra-en tận diệt người Ca-na-an và các thành của họ, nên chỗ đó gọi là Họt-ma [b].
Con rắn bằng đồng
4 Dân Ít-ra-en rời núi Hô-rơ đi trên đường về hướng Biển Sậy [c] để đi vòng quanh xứ Ê-đôm. Nhưng dọc đường dân chúng bất bình 5 và ta thán cùng Thượng Đế và Mô-se. Họ kêu ca, “Tại sao ông mang chúng tôi ra khỏi Ai-cập để chết trong sa mạc nầy? Không có bánh mì và nước. Chúng tôi đã ngấy món ăn nầy rồi!”
6 CHÚA liền sai các rắn độc đến cắn dân chúng, khiến cho nhiều người Ít-ra-en bị chết. 7 Dân chúng đến nói với Mô-se, “Chúng tôi đã phạm tội khi ta thán về ông và CHÚA. Xin ông hãy cầu nguyện để CHÚA khiến các con rắn lìa xa chúng tôi.”
8 CHÚA bảo Mô-se, “Hãy làm một con rắn bằng đồng treo lên một cây sào. Ai bị rắn cắn mà nhìn nó thì sẽ sống.” 9 Vậy Mô-se làm một con rắn đồng treo lên một cây sào. Ai bị rắn cắn mà nhìn con rắn đồng nầy thì được sống.
Cuộc hành trình đến Mô-áp
10 Dân Ít-ra-en ra đi và cắm trại tại Ô-bốt. 11 Họ đi từ Ô-bốt tới Y-giê A-ba-rim trong sa mạc gần xứ Mô-áp. 12 Từ đó họ đi nữa và cắm trại trong thung lũng Xê-rết. 13 Từ đó họ đi và cắm trại ngang sông Ạc-nôn, trong sa mạc bắt đầu từ lãnh thổ A-mô-rít. Suối Ạc-nôn là ranh giới giữa dân Mô-áp và dân A-mô-rít. 14 Vì thế mà trong sách Chiến Tranh của CHÚA có viết:
“… và Qua-hếp trong Xu-pha, các trũng sâu, sông Ạc-nôn, 15 cùng các phụ lưu dẫn đến vùng có dân cư A-rơ. Đó là những nơi nằm trên biên giới Mô-áp.”
16 Dân Ít-ra-en đi từ đó đến Bê-e [d]; ở đó có một cái giếng nơi CHÚA bảo Mô-se, “Hãy tập họp dân chúng lại ta sẽ cho họ nước uống.” 17 Rồi dân Ít-ra-en ca bài nầy:
“Giếng ơi, hãy phun nước lên!
Hãy ca hát lên cho nước.
18 Các quan trưởng đã đào giếng nầy.
Các nhà quyền quí đã xây nó.
Bằng các cây phủ việt và cây sào mình.
Đó là món quà trong sa mạc [e].”
19 Từ Mát-ta-na họ đi đến Na-ha-liên và tiếp tục đi đến Ba-mốt. 20 Từ Ba-mốt họ đi đến thung lũng Mô-áp mà từ đỉnh núi Phích-ga có thể nhìn thấy cả vùng sa mạc.
Dân Ít-ra-en giết hai vua Xi-hôn và Óc
21 Dân Ít-ra-en sai sứ đến Xi-hôn, vua A-mô-rít nói rằng, 22 “Xin vua cho phép chúng tôi đi ngang qua xứ vua. Chúng tôi sẽ không đi qua ruộng nương, vườn nho, hay uống nước giếng. Chúng tôi chỉ đi trên đường cái của vua cho đến chừng băng qua khỏi xứ vua.”
23 Nhưng vua Xi-hôn không cho phép dân Ít-ra-en băng qua xứ mình. Ông tập họp toàn thể binh đội lại và dàn trận đối đầu với dân Ít-ra-en trong sa mạc. Họ đánh nhau với dân Ít-ra-en tại Gia-hát.
24 Dân Ít-ra-en giết vua, chiếm xứ người từ sông Ạc-nôn cho đến sông Gia-bốc. Họ chiếm toàn xứ cho đến ranh giới dân Am-môn là xứ được bảo vệ rất vững chắc. 25 Dân Ít-ra-en cũng chiếm các thành dân A-mô-rít, lấy Hết-bôn và các thị trấn quanh đó. 26 Hết-bôn là thành nơi Xi-hôn, vua dân A-mô-rít, đóng đô. Trước kia vua đã từng giao chiến với vua Mô-áp và chiếm toàn xứ đến sông Ạc-nôn. 27 Vì thế mà các thi sĩ đã viết:
“Hãy đến xây lại thành Hết-bôn;
hãy tái thiết thành Xi-hôn.
28 Một ngọn lửa bắt cháy từ Hết-bôn;
các ngọn lửa bùng phát ra từ thành Xi-hôn.
Cơn hỏa hoạn đó tiêu hủy A-rơ của xứ Mô-áp
và đốt tiêu vùng cao nguyên Ạc-nôn.
29 Khốn cho ngươi, Mô-áp ơi!
Dân cư Kê-mốt bị tàn lụi rồi.
Các con trai nó bỏ chạy,
còn các con gái nó bị Xi-hôn, vua A-mô-rít bắt đi.
30 Nhưng chúng ta đã đánh bại các dân A-mô-rít đó.
Chúng ta tiêu diệt thành trì chúng từ Hết-bôn cho đến Đi-bôn,
Chúng ta tận diệt chúng cho đến Nô-pha, gần Mê-đê-ba.”
31 Vậy dân Ít-ra-en vào định cư trong xứ dân A-mô-rít.
32 Sau khi Mô-se sai các tay do thám đến thành Gia-xe, họ chiếm các thị trấn xung quanh và đánh đuổi dân A-mô-rít ở đó đi.
33 Rồi dân Ít-ra-en đi lên đường về phía Ba-san. Óc, vua của Ba-san kéo đại binh ra đón dân Ít-ra-en và hai bên chạm trán nhau tại Ết-rê-i.
34 CHÚA bảo Mô-se, “Đừng sợ vua đó. Ta sẽ trao nó, toàn đạo binh, và xứ nó vào tay các con. Hãy xử nó như các con đã xử Xi-hôn, vua A-mô-rít ở Hết-bôn.”
35 Vậy dân Ít-ra-en giết Óc, các con trai vua và toàn đạo binh vua; không chừa một ai, rồi chiếm xứ đó.
Ba-lác cho mời Ba-lam
22 Rồi dân Ít-ra-en đi đến đồng bằng Mô-áp và đóng trại gần sông Giô-đanh đối ngang Giê-ri-cô.
2 Ba-lác con trai Xíp-bô thấy rõ mọi điều dân Ít-ra-en đã làm cho dân A-mô-rít. 3 Dân Mô-áp quá sợ vì thấy dân Ít-ra-en đông đến thế; thật tình Mô-áp rất khiếp sợ dân Ít-ra-en.
4 Người Mô-áp bảo các bô lão Mi-đi-an, “Dân nầy sẽ chiếm tất cả những gì quanh chúng ta như bò ăn cỏ.” Lúc ấy, Ba-lác, con Xíp-bô, làm vua Mô-áp. 5 Ông sai người đến gặp Ba-lam, con Bê-ô, ở Bê-tho, gần sông Ơ-phơ-rát là quê hương mình. Ba-lác nói, “Có một dân tộc vừa đi ra khỏi Ai-cập và tràn ngập khắp đất. Chúng đang đóng trại gần tôi, 6 và quá mạnh so với tôi. Cho nên ông hãy đến nguyền rủa chúng nó. Rất có thể tôi sẽ chiến thắng và đuổi chúng ra khỏi bờ cõi. Tôi biết nếu ông chúc phước ai thì phước đến, nếu ông nguyền rủa ai thì họa đến cho người đó.”
7 Các bô lão Mô-áp và Mi-đi-an ra đi mang lễ vật và tiền công [f] theo để trả cho Ba-lam. Khi gặp Ba-lam, họ chuyển lại lời Ba-lác nói.
8 Ba-lam bảo họ, “Các anh cứ ở đây qua đêm, rồi tôi sẽ cho các anh biết điều CHÚA bảo tôi làm.” Vậy các bô lão Mô-áp ở lại.
9 Thượng Đế đến cùng Ba-lam và hỏi, “Mấy người đang ở với ngươi là ai vậy?”
10 Ba-lam thưa cùng Thượng Đế, “Ba-lác, con Xíp-bô, vua Mô-áp, sai họ đến với con và nói rằng: 11 Có một dân tộc mới ra khỏi Ai-cập đang tràn ngập đất. Cho nên ông hãy đến nguyền rủa chúng để may ra tôi có thể đánh đuổi chúng ra khỏi bờ cõi xứ tôi.”
12 Nhưng Thượng Đế bảo Ba-lam, “Đừng đi với họ. Đừng nguyền rủa dân đó vì ta đã ban phước cho họ.”
13 Sáng hôm sau Ba-lam thức dậy bảo các bô lão của Ba-lác rằng, “Các anh hãy trở về xứ đi; CHÚA không cho phép tôi đi với các anh.”
14 Vậy các lãnh tụ Mô-áp trở về gặp Ba-lác trình rằng, “Ba-lam không chịu đi với chúng tôi.”
15 Nhưng Ba-lác sai nhóm lãnh đạo khác, lần nầy đông hơn và gồm nhiều người tai mắt hơn trước. 16 Họ đi đến Ba-lam nói rằng, “Ba-lác, con Xíp-bô nhắn như sau: Xin đừng để điều gì ngăn không cho ông đến với tôi. 17 Tôi sẽ trả công ông rất hậu [g] và sẽ làm bất cứ điều gì ông bảo. Chỉ cần ông đến nguyền rủa dân đó cho tôi là đủ.”
18 Nhưng Ba-lam trả lời với các tôi tớ Ba-lác, “Dù Ba-lác cho tôi cả nhà bạc hay vàng đi nữa, tôi không thể bất tuân lệnh CHÚA, là Thượng Đế tôi, trong bất cứ việc gì dù lớn hay nhỏ. 19 Các anh hãy ở đây với tôi đêm nay như mấy người trước, rồi tôi sẽ biết CHÚA bảo tôi làm gì.”
20 Đêm đó Thượng Đế đến cùng Ba-lam bảo, “Những người đến cùng ngươi yêu cầu ngươi đi với họ. Ngươi cứ đi nhưng phải làm theo điều ta bảo ngươi.”
Con lừa của Ba-lam biết nói
21 Sáng hôm sau, Ba-lam thức dậy chuẩn bị yên cương cho lừa, rồi lên đường cùng các lãnh đạo Mô-áp. 22 Nhưng Thượng Đế nổi giận vì Ba-lam ra đi, nên thiên sứ của CHÚA đứng trên đường để cản Ba-lam. Ba-lam đang cỡi lừa, có hai đầy tớ đi theo.
23 Khi con lừa thấy thiên sứ của CHÚA cầm gươm đứng trên đường thì nó rẽ khỏi đường và đi xuống ruộng. Ba-lam đập con lừa bắt nó đi lên đường trở lại.
24 Sau đó thiên sứ của CHÚA đứng trên một lối đi hẹp giữa hai vườn nho, hai bên có vách. 25 Con lừa thấy thiên sứ lần nữa, nó liền lách qua một bên vách ép chân Ba-lam vào đó. Ba-lam đập nó lần nữa.
26 Thiên sứ của CHÚA đi trước đến một chỗ rất hẹp, không thể nào quay bên trái hay phải được. 27 Khi con lừa thấy thiên sứ của CHÚA liền quị dưới chân Ba-lam. Ông tức mình lấy gậy đập nó.
28 Lúc đó CHÚA mở miệng con lừa cho nó nói được. Nó nói với Ba-lam rằng, “Tôi có làm gì ông đâu mà ông đập tôi ba lần?”
29 Ba-lam bảo nó, “Mầy làm như tao ngu lắm! Nếu có gươm trong tay thì tao đã giết mầy ngay bây giờ rồi!”
30 Nhưng con lừa hỏi Ba-lam, “Tôi là con lừa của ông. Ông đã cỡi tôi bao nhiêu năm nay. Đã bao giờ tôi hành động như thế nầy đối với ông chưa?”
Ba-lam đáp, “Chưa.”
31 Lúc đó CHÚA mở mắt cho Ba-lam thấy thiên sứ của CHÚA đứng trên đường, cầm gươm trần trong tay. Ba-lam liền cúi sấp mình xuống đất trước mặt thiên sứ.
32 Thiên sứ CHÚA hỏi Ba-lam, “Sao ngươi đập con lừa ngươi ba lần? Ta đứng đây đặng cản ngươi vì ngươi đang làm bậy. 33 Con lừa thấy ta và ba lần tránh né ta. Nếu nó không tránh đi, ta đã giết ngươi rồi mà để cho nó sống.”
34 Ba-lam thưa cùng thiên sứ của CHÚA, “Tôi đã phạm tội; tôi không biết Ngài đứng trên đường để cản tôi. Nếu Ngài không bằng lòng, tôi xin quay trở về.”
35 Thiên sứ của CHÚA bảo Ba-lam, “Cứ đi với những người nầy nhưng chỉ được nói những điều ta bảo ngươi.” Vậy Ba-lam đi với nhóm lãnh đạo thuộc Ba-lác.
36 Nghe tin Ba-lam đang đi đến, Ba-lác liền ra đón ông tại A-rê trong xứ Mô-áp, bên cạnh suối Ạc-nôn, nơi biên giới xứ mình. 37 Ba-lác bảo Ba-lam, “Trước đây tôi đã đề nghị ông đến mau, tôi sẽ trả công cho ông rất hậu. Sao ông không đến?”
38 Ba-lam trả lời, “Bây giờ tôi đến với ông đây, nhưng không phải tôi muốn nói gì cũng được đâu. Tôi chỉ có thể nói những gì Thượng Đế bảo tôi mà thôi.”
39 Rồi Ba-lam đi với Ba-lác đến Ki-ri-át Hu-xốt. 40 Ba-lác dâng gia súc và chiên làm của lễ và dâng thịt cho Ba-lam cùng nhóm lãnh đạo đi với ông.
41 Sáng hôm sau Ba-lác mang Ba-lam đến Ba-mốt Ba-anh; từ đó họ có thể thấy vùng bên ngoài của doanh trại Ít-ra-en.
Footnotes
- Dân Số 20:13 Mê-ri-ba Nghĩa là “cãi nhau” hay “phản loạn.”
- Dân Số 21:3 Họt-ma Nghĩa là “tận diệt” hay “của lễ dâng lên cho Thượng Đế.” Xem thêm Lê-vi 27:28-29.
- Dân Số 21:4 Biển Sậy Hay “vịnh A-ca-ba.”
- Dân Số 21:16 Bê-e Nghĩa là “cái giếng.”
- Dân Số 21:18 món quà trong sa mạc Tiếng Hê-bơ-rơ gọi là Mát-ta-na.
- Dân Số 22:7 tiền công Hay “những vật dụng cần để rủa sả.” Vào thời xưa, khi dân chúng nguyền rủa người nào thì họ thường hay viết những lời rủa ấy trên các chén bát và dùng chúng trong các kỳ lễ lộc. Họ làm như thế để những lời nguyền rủa xảy ra cho người kia. Xem thêm Phục 18:10.
- Dân Số 22:17 Tôi sẽ trả công ông rất hậu Hay “tôi sẽ tôn trọng ông.”
Copyright © 2010 by World Bible Translation Center