Falimaha Rasuullada 17
Somali Bible
Bawlos Oo Tesaloniika Jooga
17 Haddaba markay sii dhex mareen Amfibolis iyo Abollooniya ayay waxay yimaadeen Tesaloniika meeshaas oo sunagogga Yuhuuddu ahaa; 2 oo Bawlos sidii caadadiisu ahayd, ayuu iyagii u galay, oo saddex sabtiyoodna ayuu Qorniinka kala hadlay, 3 isagoo caddaynaya oo muujinaya inay waajib ahayd in Masiixu silco oo ka soo sara kaco kuwii dhintay, wuxuuna yidhi, Ciisahan aan idinku wacdiyey waa Masiixa. 4 Oo waxaa la rumaysiiyey oo Bawlos iyo Silas isku daray qaar iyaga ka mid ah oo ahaa Gariig fara badan oo cibaadaysan iyo dumarka madaxda ah oo aan fara yarayn. 5 Laakiin Yuhuuddii oo ka masayrsan ayaa nimanka suuqa ka soo kaxaysatay kuwo shar leh, urur bayna isu keeneen, oo magaaladii bay buuq ka dhigeen; oo markay gurigii Yasoon weerareen ayay waxay dooneen inay iyagii dadka u soo saaraan. 6 Oo markay waayeen, ayay Yasoon iyo kuwo walaalo ah ku hor jiideen taliyayaashii magaalada iyagoo ku qaylinaya oo leh, Kuwii dunida rogay ayaa halkanna yimid, 7 iyagoo uu Yasoon martiggeliyey; kuwaas oo dhanna waxay falaan wax ka gees ah amarrada Kaysar, iyagoo leh, Waxaa jira boqor kale oo Ciise ah. 8 Markaasay dhib geliyeen dadkii badnaa iyo taliyayaashii magaalada oo waxyaalahaas maqlay. 9 Oo kolkay Yasoon iyo kuwii kale dammiin ka qaadeen, ayay sii daayeen.
Bawlos Oo Beroya Jooga
10 Oo markiiba walaalihii waxay habeennimo Bawlos iyo Silas u direen Beroya, kuwaas oo kolkay meeshaas yimaadeen galay sunagogga Yuhuudda. 11 Haddaba kuwaasu waa ka sharaf badnaayeen kuwii Tesaloniika joogay, maxaa yeelay, ereygay aqbaleen iyagoo xiiso weyn u qaba oo maalin kasta baadhaya Qorniinka inay hubsadaan waxyaalahaasi inay sidaas yihiin iyo in kale. 12 Sidaas darteed kuwa badan oo iyaga ka mid ah baa rumaystay iyo dumar Gariig ah oo sharaf leh iyo niman aan fara yarayn. 13 Laakiin kolkii Yuhuuddii Tesaloniika joogtay ogaatay in Bawlos ereyga Ilaah Beroya ku wacdiyey, ayay meeshaasna yimaadeen oo qas iyo dhib geliyeen dadkii badnaa. 14 Markaasaa walaalihii kolkiiba Bawlos u direen inuu tago ilaa badda; Silas iyo Timoteyosna halkaasay weli joogeen. 15 Laakiin kuwii Bawlos ambabbixiyey waxay isagii keeneen ilaa Ateenay; markaasay ka tageen iyagoo Silas iyo Timoteyos amar u qaadaya inay degdeg u yimaadaan.
Bawlos Oo Ateenay Jooga
16 Haddaba Bawlos intuu Ateenay ku sugayay iyagii, ruuxiisu waa kacay markuu arkay magaalada oo sanamyo ka buuxaan. 17 Saas daraaddeed ayuu Yuhuuddii iyo nimankii cibaadaysnaa kula xaajooday sunagogga, suuqa dhexdiisana ayuu maalin walba kula xaajooday kuwii kula kulmayba. 18 Waxaana la kulmay isagii kuwo ka mid ah faylosuufiinta Ebikuriyiin iyo Istoo'ikiin ah. Qaar baa waxay yidhaahdeen, Ninkan dawdarka ihi muxuu odhan doonaa? Qaar kalena waxay yidhaahdeen, Wuxuu u eg yahay nin ilaahyo qalaad wax ka sheega; maxaa yeelay, wuxuu dadkii ku wacdiyey Ciise iyo sarakicidda. 19 Markaasay isagii qabteen, oo waxay u kaxeeyeen Are'obagos iyagoo ku leh, Ma ogaan karnaa waxay tahay waxbariddan cusub oo aad ku hadlaysid? 20 Waayo, waxaad dhegahayaga maqashiisaa waxyaalo qalaad. Sidaa darteed waxaannu doonaynaa inaannu ogaanno waxyaalahanu waxay yihiin. 21 (Haddaba reer Ateenay oo dhammi iyo dadkii qalaad oo halkaas degganaa, wakhtigooda wax kale kuma ay dhaafin inay sheegaan ama maqlaan wax cusub mooyaane.)
Wacdigii Bawlos Markuu Are'obagos Dhex Taagnaa
22 Markaasaa Bawlos oo Are'obagos dhex taagan wuxuu yidhi, Nimankiinan reer Ateenay ahow, wax kasta waxaan idinku garanayaa inaad tihiin kuwo ilaahyada ka cabsada. 23 Waayo, markaan soo socday oo aan arkay waxyaalaha aad caabuddaan waxaan soo arkay oo kale meel allabari oo lagu qoray, Waxaa leh ilaah aan la oqoon. Haddaba waxaad oqoonla'aanta ku caabuddaan ayaan wax idiinka sheegayaa. 24 Ilaaha sameeyey dunida iyo waxyaalaha ku jira oo dhanba, oo ah Rabbiga samada iyo dhulka, ma deggana macbudyo gacmo lagu sameeyey, 25 gacmo dadna looguma adeego sidii isagoo wax u baahan, maxaa yeelay, dhammaan isagaa siiya nolosha iyo neefta iyo wax walbaba; 26 oo quruun kasta oo bini-aadmi ah ayuu isaga mid dhigay inay dunida dusheeda oo dhan degganaadaan isagoo gooyay xilliyaduu hore u diyaarshay iyo xadadka degmooyinkooda; 27 inay Ilaah doondoonaan, in hadday suurtowdo ay haabhaabtaan oo ay helaan isaga, in kastoo uusan ka fogayn midkeen kasta; 28 maxaa yeelay, isagaynu ku nool nahay, kuna soconnaa, kuna jirnaa; sidaasoo kuwo ka mid ah gabayayaashiinnu ay yidhaahdeen, Weliba innaguna waxaynu nahay farcankiisa. 29 Haddaba innagoo ah Ilaah farcankiis waa inaynaan ka fikirin in Ilaahnimadu ay la mid tahay dahab ama lacag ama dhagax oo lagu xardhay sancada iyo farsamada dadka. 30 Haddaba wakhtiyadii oqoonla'aanta Ilaah baa dhaafay, laakiin hadda wuxuu dadka ku amrayaa in dhammaantood meel kastaba ha joogeene ay soo toobadkeenaan; 31 maxaa yeelay, wuxuu dhigay maalin uu dunida si xaq ah ugu xukumi doono ninkuu doortay, taasoo uu dhammaan ugu caddeeyey sarakicidda uu isagii ka soo sara kiciyey kuwii dhintay.
32 Haddaba kolkay maqleen wax ku saabsan ka soo sarakicidda kuwii dhintay, qaar waa ku qosleen, laakiin qaar kale waxay yidhaahdeen, Mar kale ayaannu waxan kaa maqli doonnaa. 33 Haddaba Bawlos waa ka dhex tegey iyagii. 34 Laakiin niman baa raacay isagii oo rumaystay; kuwaasoo ay ka mid ahaayeen Diyonusiyos ki Are'obagos, iyo haweenay la odhan jiray Damaris, iyo kuwo kale oo la socdayba.
Acts 17
Holman Christian Standard Bible
A Short Ministry in Thessalonica
17 Then they traveled through Amphipolis and Apollonia and came to Thessalonica,(A) where there was a Jewish synagogue. 2 As usual, Paul went to the synagogue, and on three Sabbath days reasoned with them from the Scriptures,(B) 3 explaining and showing that the Messiah had to suffer and rise from the dead: “This Jesus I am proclaiming to you is the Messiah.”(C) 4 Then some of them were persuaded and joined Paul and Silas, including a great number of God-fearing Greeks, as well as a number[a] of the leading women.(D)
Riot in the City
5 But the Jews became jealous, and they brought together some scoundrels from the marketplace, formed a mob, and started a riot in the city. Attacking Jason’s house, they searched for them to bring them out to the public assembly.(E) 6 When they did not find them, they dragged Jason and some of the brothers before the city officials, shouting, “These men who have turned the world upside down have come here too, 7 and Jason has received them as guests! They are all acting contrary to Caesar’s decrees,(F) saying that there is another king—Jesus!”(G) 8 The Jews stirred up the crowd and the city officials who heard these things. 9 So taking a security bond from Jason and the others, they released them.
The Bereans Search the Scriptures
10 As soon as it was night, the brothers sent Paul and Silas off to Berea.(H) On arrival, they went into the synagogue of the Jews. 11 The people here were more open-minded than those in Thessalonica, since they welcomed the message with eagerness and examined the Scriptures(I) daily to see if these things were so. 12 Consequently, many of them believed, including a number of the prominent Greek women as well as men. 13 But when the Jews from Thessalonica found out that God’s message had been proclaimed by Paul at Berea, they came there too, agitating and disturbing[b] the crowds. 14 Then the brothers immediately sent Paul away to go to the sea, but Silas and Timothy(J) stayed on there. 15 Those who escorted Paul brought him as far as Athens, and after receiving instructions for Silas and Timothy to come to him as quickly as possible, they departed.(K)
Paul in Athens
16 While Paul was waiting for them in Athens, his spirit was troubled within him when he saw that the city was full of idols. 17 So he reasoned in the synagogue with the Jews and with those who worshiped God and in the marketplace every day with those who happened to be there.(L) 18 Then also, some of the Epicurean and Stoic philosophers argued with him. Some said, “What is this pseudo-intellectual[c] trying to say?”
Others replied, “He seems to be a preacher of foreign deities”—because he was telling the good news about Jesus and the Resurrection.[d](M)
19 They took him and brought him to the Areopagus,[e] and said, “May we learn about this new teaching you’re speaking of?(N) 20 For what you say sounds strange to us, and we want to know what these ideas mean.” 21 Now all the Athenians and the foreigners residing there spent their time on nothing else but telling or hearing something new.
The Areopagus Address
22 Then Paul stood in the middle of the Areopagus and said: “Men of Athens! I see that you are extremely religious in every respect. 23 For as I was passing through and observing the objects of your worship, I even found an altar on which was inscribed:
TO AN UNKNOWN GOD.
Therefore, what you worship in ignorance, this I proclaim to you. 24 The God who made the world and everything in it(O)—He is Lord of heaven and earth(P) and does not live in shrines made by hands.(Q) 25 Neither is He served by human hands, as though He needed anything,(R) since He Himself gives everyone life and breath and all things.(S) 26 From one man[f] He has made every nationality to live over the whole earth and has determined their appointed times and the boundaries of where they live.(T) 27 He did this so they might seek God, and perhaps they might reach out and find Him, though He is not far from each one of us.(U) 28 For in Him we live and move and exist, as even some of your own poets have said, ‘For we are also His offspring.’[g](V) 29 Being God’s offspring then, we shouldn’t think that the divine nature is like gold or silver or stone, an image fashioned by human art and imagination.(W)
30 “Therefore, having overlooked(X) the times of ignorance, God now commands all people everywhere to repent, 31 because He has set a day when He is going to judge the world in righteousness by the Man He has appointed. He has provided proof of this to everyone by raising Him from the dead.”(Y)
32 When they heard about resurrection of the dead, some began to ridicule him. But others said, “We’d like to hear from you again about this.” 33 Then Paul left their presence. 34 However, some men joined him and believed, including Dionysius the Areopagite, a woman named Damaris, and others with them.
Footnotes
- Acts 17:4 Lit as well as not a few
- Acts 17:13 Other mss omit and disturbing
- Acts 17:18 Lit this seed picker; = one who picks up scraps
- Acts 17:18 = Gk Anastasis
- Acts 17:19 Or Mars Hill, the oldest and most famous court in Athens with jurisdiction in moral, religious, and civil matters
- Acts 17:26 Other mss read one blood
- Acts 17:28 This citation is from Aratus, a third-century b.c. Gk poet.
Binuhatan 17
Ang Pulong Sa Dios
Sa Tesalonica
17 Miagi sila sa Amfipolis ug sa Apolonia hangtod nga miabot sila sa Tesalonica. Didto sa Tesalonica may simbahan sa mga Judio. 2 Ug sumala sa iyang nabatasan, misulod si Pablo sa ilang simbahan, ug sa tulo ka Adlaw nga Igpapahulay nakiglantugi siya sa mga tawo didto. Ang Kasulatan mao ang iyang gigamit 3 aron pamatud-an kanila nga ang Cristo kinahanglan gayod nga mag-antos ug mabanhaw. Miingon si Pablo, “Kining Jesus nga akong gisulti kaninyo mao ang Cristo.”[a] 4 Ang uban kanila mituo sa gisulti ni Pablo, ug misunod sila kang Pablo ug kang Silas. Daghan usab nga mga Griegong nagasimba sa Dios ug mga inilang babaye ang misunod kanila.
5 Apan ang kadagkoan sa mga Judio nasina. Busa gitigom nila ang mga bugoy nga mga istambay. Sa dihang daghan na ang ilang natigom, gisugdan nila paggubot ang tibuok siyudad. Gisulong nila ang balay ni Jason nga maoy gisak-an nilang Pablo aron dad-on sila si Pablo ug Silas atubangan sa mga tawo. 6 Apan wala nila makit-i si Pablo ug si Silas, busa gidakop nila si Jason ug ang uban pang mga magtutuo ug giguyod ngadto sa mga pangulo sa siyudad. Sa ilang kasuko kanila ni Pablo naninggit sila, “Kining mga tawhana nagdalag kasamok bisan asa sila moadto tungod sa ilang mga pagtulon-an. Ug karon ania na sila sa atong siyudad. 7 Gipadayon pa sila niining Jason sa iyang balay. Kini silang tanan nagasupak sa kasugoan sa Emperador tungod kay nagaingon sila nga may usa pa ka hari nga ginganlag Jesus.” 8 Pagkadungog niadto sa mga tawo ug sa mga pangulo, nagubot sila. 9 Sa wala pa nila buhii si Jason ug ang iyang mga kauban, gipapiyansa una nila sila.
Sa Berea
10 Nianang pagkagabii gipadala sa mga magtutuo si Pablo ug si Silas didto sa Berea. Pag-abot nila didto miadto sila sa simbahan sa mga Judio. 11 Mas bukas ang hunahuna sa mga tawo didto sa Berea kaysa mga tawo didto sa Tesalonica. Gusto gayod nilang maminaw sa mga gipangtudlo nila ni Pablo. Ug kada adlaw ilang gisusi ang Kasulatan aron mamatud-an kon tinuod ba gayod ang gipanulti nila ni Pablo. 12 Mao kana nga daghan kanila ang mituo. Bisan ang mga lalaki ug ang mga inilang babaye nga mga taga-Grecia mituo usab. 13 Apan sa dihang nasayran sa mga Judio sa Tesalonica nga si Pablo nagwali usab sa pulong sa Dios didto sa Berea, miadto sila didto ug gihulhogan nila ang mga tawo nga maghimo ug kasamok. 14 Busa gihatod dayon sa mga magtutuo si Pablo didto sa baybayon. Apan nagpabilin didto sa Berea sila si Silas ug si Timoteo. 15 Ang mga tawo nga naghatod kang Pablo miuban kaniya hangtod sa Atenas. Unya mibalik sila sa Berea nga may tugon gikan kang Pablo nga si Silas ug si Timoteo moapas dayon kaniya sa Atenas.
Si Pablo didto sa Atenas
16 Samtang naghulat si Pablo kang Silas ug kang Timoteo didto sa Atenas, nakita niya nga daghan kaayo ang ilang mga dios-dios didto. Nasubo gayod siya. 17 Busa misulod siya sa simbahan sa mga Judio ug nakiglantugi kanila ug sa mga dili Judio nga nagasimba usab sa Dios. Kada adlaw atua siya sa plasa nga nakiglantugi sa mga tawo nga iyang gikahibalag. 18 May duha ka grupo sa mga magtutudlo ang nakiglantugi kang Pablo. Ang usa mga Epicureo, ug ang usa mga Estoico. Ang uban kanila miingon, “Nagpataka man lag sulti kining tawhana?” Miingon ang uban, “Morag lahi man nga mga dios ang iyang giwali.” Mao kini ang ilang giingon tungod kay giwali ni Pablo ang mahitungod kang Jesus ug ang pagkabanhaw. 19 Busa gidala nila si Pablo sa lugar nga ginganlan ug Areopagus nga tigomanan sa mga pangulo sa lungsod. Miingon sila kaniya, “Gusto namo nga mahibaloan ang bag-ong pagtulon-an nga imong giwali. 20 Kay lahi ang imong gitudlo ug bag-o kanamo, busa gusto namong mahibaloan kon unsa kining mga butanga. 21 (Mao kini ang ilang gisulti tungod kay ang mga taga-Atenas ug ang uban nga mga taga-laing lugar nga didto na nanimuyo wala nay laing gibuhat gawas sa pagpakiglantugi mahitungod sa bag-o nga mga butang.)”
22 Busa mitindog si Pablo atubangan sa mga tawo nga nagtigom didto sa Areopagus ug miingon, “Mga taga-Atenas! Nakita ko nga kamo relihiyoso gayod. 23 Kay sa akong paglibot dinhi sa inyong siyudad nakita ko ang inyong mga ginasimba. May nakita pa ako nga altar nga may nahisulat nga nagaingon, ‘Sa Dios nga Wala pa Mailhi.’ Kining Dios nga inyong ginasimba nga wala pa ninyo mailhi mao ang Dios nga ginawali ko kaninyo. 24 Mao kini ang Dios nga naghimo sa kalibotan ug sa tanan nga anaa niini. Siya ang Ginoo nga tag-iya sa langit ug sa yuta, busa wala siya magpuyo sa mga templo nga hinimo sa mga tawo. 25 Wala usab siya magkinahanglan ug tabang gikan sa mga tawo tungod kay siya mismo ang nagahatag ug kinabuhi kanato, ug sa tanang gikinahanglan nato. 26 Gikan sa usa lang ka tawo, gihimo sa Dios ang nagkalain-laing matang sa tawo ug gipapuyo niya sa tanan nga bahin sa kalibotan. Sukad pa sa sinugdan giplano nang daan sa Dios kon asa magpuyo ang mga tawo lakip ang panahon nga sila magkinabuhi dinhi. 27 Kining tanan gihimo sa Dios aron kitang mga tawo mangita kaniya, ug mamasin nga makita nato siya. Apan ang tinuod ang Dios dili man layo kanato, 28 kay ‘nagakinabuhi ug nagalihok kita tungod sa iyang gahom.’ Sama sa giingon sa uban ninyong mga magbabalak nga, ‘kita tinuod niyang mga anak.’ 29 Busa, tungod kay kita mga anak sa Dios, dili kita maghunahuna nga ang Dios sama sa mga dios-dios nga bulawan, o plata, o bato, nga gimugna lamang sa hunahuna ug kamot sa tawo. 30 Kaniadto, sa wala pa makaila ang mga tawo sa Dios, wala niya tagda ang ilang mga sala. Apan karon gisugo sa Dios ang tanang mga tawo sa tanang mga dapit nga maghinulsol na ug talikdan ang daotan nilang mga binuhatan. 31 Kay may adlaw na nga gipili ang Dios nga hukman niya sa matarong nga paghukom ang tanang mga tawo dinhi sa kalibotan pinaagi sa tawo nga iyang gipili. Gipamatud-an niya kini sa tanan pinaagi sa pagbanhaw niya niining tawhana gikan sa kamatayon.”
32 Pagkadungog nila nga si Pablo nagasulti mahitungod sa pagkabanhaw, ang uban kanila nagbugalbugal kaniya. Apan ang uban miingon, “Balik dinhi kay gusto namo nga maminaw pa gayod kanimo mahitungod niining mga butanga.” 33 Unya, mibiya si Pablo sa maong tigomanan. 34 Ang ubang mga lalaki midapig kaniya ug mituo sila kang Jesus. Usa kanila mao si Dionisio nga miyembro sa Areopagus, ug may babaye usab nga si Damaris, ug may lain pang uban.
Footnotes
- 17:3 Cristo: Ang buot ipasabot, “Mesiyas” o “Pinili” nga mahimong Manluluwas ug Ginoo nga maghari.
© 1979, 2008 Society for International Ministries-Kenya
Copyright © 1999, 2000, 2002, 2003, 2009 by Holman Bible Publishers, Nashville Tennessee. All rights reserved.
Ang Pulong Sa Dios (Cebuano New Testament) Copyright © 1988, 2001 by International Bible Society® Used by Permission. All rights reserved worldwide.