Đa-ni-ên 5
New Vietnamese Bible
Yến Tiệc Của Vua Bên-sát-xa
5 Vua Bên-sát-xa tổ chức yến tiệc linh đình đãi một ngàn đại thần. Vua mời họ uống rượu. 2 Vừa nếm rượu, vua Bên-sát-xa truyền lệnh đem cốc chén bằng vàng và bạc mà vua cha Nê-bu-cát-nết-sa đã mang về từ đền thờ tại Giê-ru-sa-lem, để vua cùng các đại thần, các hoàng hậu, và các cung phi dùng uống rượu. 3 Vậy khi cốc chén vàng mang về từ đền thờ, tức là nhà của Đức Chúa Trời, được dọn ra, vua cùng các đại thần, hoàng hậu, và cung phi dùng cốc chén ấy uống rượu. 4 Họ vừa uống rượu, vừa tán tụng các thần tượng bằng vàng, bạc, đồng, sắt, gỗ và đá.
5 Ngay lúc ấy, những ngón tay của một bàn tay người xuất hiện và viết trên vách tường quét vôi của hoàng cung, đối ngang trụ đèn. Khi vua nhìn thấy phần bàn tay đang viết, 6 mặt vua biến sắc, vua kinh hoảng, xương cốt vua rã rời, hai đầu gối run lập cập.
7 Vua lớn tiếng ra lệnh triệu tập các thuật sĩ, người Canh-đê, và các nhà chiêm tinh. Vua phán với các nhà thông thái này của xứ Ba-by-lôn: “Ai đọc được hàng chữ này và giải nghĩa cho ta rõ, ta sẽ cho mặc cẩm bào màu tía, đeo dây chuyền vàng vào cổ, và người ấy sẽ là người thứ ba trong bộ ba thống trị vương quốc.”
8 Tuy nhiên, dù tất cả các nhà thông thái của vua đều tập họp lại, không một ai đọc được hàng chữ để giải nghĩa cho vua rõ. 9 Vì thế, vua Bên-sát-xa càng thêm hoảng sợ, mặt vua tái xanh, trong khi các đại thần sững sờ.
10 Nghe tiếng vua và các đại thần xôn xao, bà thái hậu bước vào phòng tiệc. Bà lên tiếng: “Chúc vua vạn tuế! Xin vua đừng hoảng sợ, cũng đừng biến sắc. 11 Trong vương quốc của vua có một người được linh của các vị thần thánh khiết ngự trong mình. Dưới đời vua cha, người này tỏ ra sáng suốt, thông hiểu, và khôn ngoan, ví như sự khôn ngoan của các thần, cho nên vua cha là vua Nê-bu-cát-nết-sa đã phong người làm trưởng các pháp sư, thuật sĩ, người Canh-đê, và các nhà chiêm tinh. 12 Vì người, tức là Đa-ni-ên, mà vua cha đổi tên là Bên-tơ-sát-xa, có tài trí vượt bậc, tri thức và sự thông hiểu để giải nghĩa chiêm bao, giải thích những điều huyền nhiệm, và giải quyết các vấn đề khúc mắc, nên xin vua truyền gọi Đa-ni-ên đến để ông ấy giải nghĩa cho vua rõ.”
Đa-ni-ên Giải Nghĩa Hàng Chữ Viết Trên Tường
13 Vậy Đa-ni-ên được mời vào chầu vua. Vua bảo Đa-ni-ên: “Có phải ngươi là Đa-ni-ên, thuộc nhóm phu tù Giu-đa mà vua cha ta đã giải về từ Giu-đa không? 14 Ta nghe nói linh của các thần ngự trong ngươi, và ngươi có sự sáng suốt, thông hiểu và khôn ngoan vượt bậc. 15 Các nhà thông thái, các pháp sư, được triệu đến để đọc hàng chữ viết này và giải nghĩa cho ta rõ, nhưng không ai giải nghĩa được cả. 16 Nhưng ta có nghe nói về ngươi, rằng ngươi có khả năng giải thích chiêm bao, và giải quyết các vấn đề khúc mắc. Vậy nếu ngươi đọc được hàng chữ viết này và giải nghĩa cho ta rõ, ta sẽ cho ngươi mặc cẩm bào màu tía, đeo dây chuyền vàng vào cổ, và ngươi sẽ là người thứ ba trong bộ ba thống trị vương quốc.”
17 Bây giờ Đa-ni-ên tâu với vua: “Kính xin bệ hạ giữ lại phần thưởng hoặc trao cho người khác. Tuy nhiên tôi xin đọc hàng chữ viết và giải nghĩa cho vua rõ.
18 Muôn tâu bệ hạ, Đức Chúa Trời Tối Cao đã ban cho vua cha bệ hạ là vua Nê-bu-cát-nết-sa vương quốc cùng với uy quyền vĩ đại, vinh dự, và oai phong. 19 Chính vì uy quyền vĩ đại Đức Chúa Trời ban cho vua cha mà mọi người thuộc mọi quốc gia, dân tộc, và ngôn ngữ đều run sợ. Vua muốn giết ai hoặc cho ai sống, tùy ý. Vua muốn nâng ai lên hoặc hạ ai xuống, tùy ý. 20 Nhưng khi vua cứng lòng tự tôn mình lên, vua bị truất ngôi và tước hết vinh dự. 21 Vua bị đuổi ra khỏi xã hội loài người, tâm trí vua trở nên như tâm trí loài thú, vua sống với lừa rừng, ăn cỏ như bò, và thân thể vua dầm thấm sương móc từ trời, cho đến khi vua nhận biết rằng Đức Chúa Trời Tối Cao tể trị vương quốc loài người, và Ngài giao quyền thống trị cho ai tùy ý Ngài.
22 Nhưng bệ hạ là con vua cha, dù bệ hạ đã biết tất cả những điều ấy, bệ hạ vẫn không chịu hạ mình. 23 Nhưng bệ hạ lại tự tôn mình lên chống nghịch CHÚA trên trời, rồi bệ hạ cùng các đại thần, hoàng hậu, và cung phi dùng cốc chén ấy uống rượu. Bệ hạ tán tụng các thần bằng bạc, vàng, đồng, sắt, gỗ và đá, là các thần không thấy, không nghe, không hiểu, trong khi Đức Chúa Trời, là Đấng nắm trong tay Ngài hơi thở và các lối đi nước bước của bệ hạ, bệ hạ lại không tôn vinh. 24 Vì thế, chính Ngài đã sai phần bàn tay viết này viết những lời ấy.
25 Hàng chữ viết thế này:
MÊ-NÊ, MÊ-NÊ, TÊ-KEN, VÀ PHÁC-SIN.[a]
26 Và đây là ý nghĩa hàng chữ.
Mê-nê, nghĩa là Đức Chúa Trời đã đếm và chấm dứt số ngày vua trị vì.
27 Tê-ken, nghĩa là vua đã bị cân trên bàn cân, và thấy là thiếu kém.
28 Phê-rết, nghĩa là vương quốc vua bị chia đôi và giao cho các dân Mê-đi và Ba-tư.”
29 Vua Bên-sát-xa tức khắc truyền lệnh mặc cẩm bào màu tía cho Đa-ni-ên, đeo dây chuyền vàng vào cổ, và thông báo ông được tấn phong ngôi thứ ba trong bộ ba thống trị vương quốc.
30 Ngay đêm ấy, Bên-sát-xa, vua dân Canh-đê, bị giết chết.
31 Và Đa-ri-út, người Mê-đi chiếm ngôi vua ở tuổi khoảng sáu mươi hai.
Footnotes
- 5:25 Trong ngôn ngữ Aramaic, các từ này ám chỉ các đơn vị cân lường, dùng để cân quý kim. Mê-nê là mi-na, tê-ken là sê-ken, một mi-na bằng 50 sê-ken. Phác-sin là số nhiều của từ Phê-rết. Một Phê-rết bằng nửa một mi-na. Đây là những từ thông dụng, vua Bên-sát-xa đọc được ngay, nhưng vua không hiểu các từ ấy ám chỉ điều gì. Đa-ni-ên giải thích theo lối chơi chữ. Mê-nê, đọc giống như động từ mơ-na, nghĩa là “Đếm”. Động từ tê-kin-ta nghĩa là “Bị cân”, và phê-ri-sát nghĩa là “phân chia”
Daniel 5
New International Version
The Writing on the Wall
5 King Belshazzar(A) gave a great banquet(B) for a thousand of his nobles(C) and drank wine with them. 2 While Belshazzar was drinking(D) his wine, he gave orders to bring in the gold and silver goblets(E) that Nebuchadnezzar his father[a] had taken from the temple in Jerusalem, so that the king and his nobles, his wives and his concubines(F) might drink from them.(G) 3 So they brought in the gold goblets that had been taken from the temple of God in Jerusalem, and the king and his nobles, his wives and his concubines drank from them. 4 As they drank the wine, they praised the gods(H) of gold and silver, of bronze, iron, wood and stone.(I)
5 Suddenly the fingers of a human hand appeared and wrote on the plaster of the wall, near the lampstand in the royal palace. The king watched the hand as it wrote. 6 His face turned pale(J) and he was so frightened(K) that his legs became weak(L) and his knees were knocking.(M)
7 The king summoned the enchanters,(N) astrologers[b](O) and diviners.(P) Then he said to these wise(Q) men of Babylon, “Whoever reads this writing and tells me what it means will be clothed in purple and have a gold chain placed around his neck,(R) and he will be made the third(S) highest ruler in the kingdom.”(T)
8 Then all the king’s wise men(U) came in, but they could not read the writing or tell the king what it meant.(V) 9 So King Belshazzar became even more terrified(W) and his face grew more pale. His nobles were baffled.
10 The queen,[c] hearing the voices of the king and his nobles, came into the banquet hall. “May the king live forever!”(X) she said. “Don’t be alarmed! Don’t look so pale! 11 There is a man in your kingdom who has the spirit of the holy gods(Y) in him. In the time of your father he was found to have insight and intelligence and wisdom(Z) like that of the gods.(AA) Your father, King Nebuchadnezzar, appointed him chief of the magicians, enchanters, astrologers and diviners.(AB) 12 He did this because Daniel, whom the king called Belteshazzar,(AC) was found to have a keen mind and knowledge and understanding, and also the ability to interpret dreams, explain riddles(AD) and solve difficult problems.(AE) Call for Daniel, and he will tell you what the writing means.(AF)”
13 So Daniel was brought before the king, and the king said to him, “Are you Daniel, one of the exiles my father the king brought from Judah?(AG) 14 I have heard that the spirit of the gods(AH) is in you and that you have insight, intelligence and outstanding wisdom.(AI) 15 The wise men and enchanters were brought before me to read this writing and tell me what it means, but they could not explain it.(AJ) 16 Now I have heard that you are able to give interpretations and to solve difficult problems.(AK) If you can read this writing and tell me what it means, you will be clothed in purple and have a gold chain placed around your neck,(AL) and you will be made the third highest ruler in the kingdom.”(AM)
17 Then Daniel answered the king, “You may keep your gifts for yourself and give your rewards to someone else.(AN) Nevertheless, I will read the writing for the king and tell him what it means.
18 “Your Majesty, the Most High God gave your father Nebuchadnezzar(AO) sovereignty and greatness and glory and splendor.(AP) 19 Because of the high position he gave him, all the nations and peoples of every language dreaded and feared him. Those the king wanted to put to death, he put to death;(AQ) those he wanted to spare, he spared; those he wanted to promote, he promoted; and those he wanted to humble, he humbled.(AR) 20 But when his heart became arrogant and hardened with pride,(AS) he was deposed from his royal throne(AT) and stripped(AU) of his glory.(AV) 21 He was driven away from people and given the mind of an animal; he lived with the wild donkeys and ate grass like the ox; and his body was drenched with the dew of heaven, until he acknowledged that the Most High God is sovereign(AW) over all kingdoms on earth and sets over them anyone he wishes.(AX)
22 “But you, Belshazzar, his son,[d] have not humbled(AY) yourself, though you knew all this. 23 Instead, you have set yourself up against(AZ) the Lord of heaven. You had the goblets from his temple brought to you, and you and your nobles, your wives(BA) and your concubines drank wine from them. You praised the gods of silver and gold, of bronze, iron, wood and stone, which cannot see or hear or understand.(BB) But you did not honor the God who holds in his hand your life(BC) and all your ways.(BD) 24 Therefore he sent the hand that wrote the inscription.
25 “This is the inscription that was written:
mene, mene, tekel, parsin
26 “Here is what these words mean:
Mene[e]: God has numbered the days(BE) of your reign and brought it to an end.(BF)
27 Tekel[f]: You have been weighed on the scales(BG) and found wanting.(BH)
28 Peres[g]: Your kingdom is divided and given to the Medes(BI) and Persians.”(BJ)
29 Then at Belshazzar’s command, Daniel was clothed in purple, a gold chain was placed around his neck,(BK) and he was proclaimed the third highest ruler in the kingdom.(BL)
30 That very night Belshazzar,(BM) king(BN) of the Babylonians,[h] was slain,(BO) 31 and Darius(BP) the Mede(BQ) took over the kingdom, at the age of sixty-two.[i]
Footnotes
- Daniel 5:2 Or ancestor; or predecessor; also in verses 11, 13 and 18
- Daniel 5:7 Or Chaldeans; also in verse 11
- Daniel 5:10 Or queen mother
- Daniel 5:22 Or descendant; or successor
- Daniel 5:26 Mene can mean numbered or mina (a unit of money).
- Daniel 5:27 Tekel can mean weighed or shekel.
- Daniel 5:28 Peres (the singular of Parsin) can mean divided or Persia or a half mina or a half shekel.
- Daniel 5:30 Or Chaldeans
- Daniel 5:31 In Aramaic texts this verse (5:31) is numbered 6:1.
New Vietnamese Bible. Used by permission of VBI (www.nvbible.org)
Holy Bible, New International Version®, NIV® Copyright ©1973, 1978, 1984, 2011 by Biblica, Inc.® Used by permission. All rights reserved worldwide.
NIV Reverse Interlinear Bible: English to Hebrew and English to Greek. Copyright © 2019 by Zondervan.
